Zespół naukowców z ISCTE - Instituto Universitário de Lisboa przeanalizował absencję wśród klas nauczycielskich w ciągu pięciu lat i doszedł do wniosku, że nauczyciele szkół podstawowych i średnich opuszczają średnio "około dwóch milionów dni w roku", powiedziała Lusa koordynatorka badania, Isabel Flores.

Średnio 11 tysięcy nauczycieli jest nieobecnych w pracy każdego dnia, a ta nieobecność oznacza, że każdego dnia pięć tysięcy klas jest dotkniętych brakiem co najmniej jednego nauczyciela, zgodnie z badaniem "Rzeczywistość demograficzna i zawodowa nauczycieli edukacji publicznej w Portugalii w latach 2016/2017 - 2020/2021".

Pomimo dużej liczby, zdecydowana większość nauczycieli nigdy nie opuszcza zajęć lub opuszcza mniej niż 10 dni w roku, a zatem "pomysł wyobrażenia sobie, że szkoły są opuszczone, nie jest nawet sprawiedliwy", czytamy w badaniu, do którego Lusa miała dostęp.

Profesor Isabel Flores dodaje, że poziomy absencji wśród nauczycieli szkół publicznych są podobne do tych w innych klasach administracji publicznej.

Od 30% do 40% nauczycieli nigdy nie jest nieobecnych, a kolejne 50% jest nieobecnych mniej niż dziesięć dni w roku, przy czym grupa 10% jest odpowiedzialna za 80% nieobecności.

Zdrowie jest głównym powodem nieobecności, a w połowie analizowanych przypadków choroby przewlekłe uzasadniają nieobecności, ale istnieje również wiele zapisów dotyczących konkretnych chorób (25%).

W rozmowie z Lusą nauczyciel podkreślił, że starzenie się klasy nauczycielskiej ma wpływ na absencję: Między 40. a 55. rokiem życia nauczyciele mają mniej długotrwałych nieobecności (5%), a od 62. roku życia liczba przypadków wzrasta wykładniczo (20%).

"Prawdopodobieństwo, że nauczyciele będą mieli długotrwałe nieobecności jest siedmiokrotnie większe wśród nauczycieli, którzy mieli już długotrwałe nieobecności w poprzednim roku", dodała.

Patrząc na mapę Portugalii, wyraźnie widać, że istnieją "małe obszary terytorialne", w których nieobecności długoterminowe są częstsze, a mianowicie w regionach Beira Baixa i Alto Tâmega.

Wyróżniają się gminy Proença-a-Nova i Idanha-a-Nova, następnie Penedono i Freixo de Espada à Cinta, a na końcu Montalegre i Vimioso.

Na południe od rzeki Tag tylko Borba ma wysoki odsetek nauczycieli z nieobecnościami trwającymi dłużej niż 30 dni.

Badanie pokazuje również, że w roku, w którym ogłoszono pandemię Covid-19, absencja w szkołach również wzrosła: W roku szkolnym 2020/2021 odnotowano ponad pół miliona dni nieobecności w porównaniu ze standardem z poprzednich lat, który zawsze wynosił około dwóch milionów.

Kwestie zdrowotne są głównym powodem nieobecności nauczycieli, ale są też inne powody, takie jak kwestie obywatelskie, w tym przyłączanie się do strajków: "W roku szkolnym 2017/2018, pomimo tego, że strajki były widoczne w mediach, stanowiły one tylko 4% nieobecności", czytamy w badaniu.

Badacze stworzyli również szerszy portret nauczycieli: kim są, jaki rodzaj umów łączy ich ze szkołami, jak wygląda ich harmonogram i jakich przedmiotów uczą.

Portret przedstawia starzejącą się klasę bardziej skoncentrowaną na wybrzeżu kraju. W roku szkolnym 2020/2021 średni wiek nauczycieli wynosił 51 lat, a 19% z nich miało już ponad 60 lat.

W szkołach jest coraz mniej uczniów i coraz więcej nauczycieli. W ciągu pięciu analizowanych lat nastąpił wzrost liczby zatrudnionych nauczycieli, co było równoznaczne z redukcją personelu.