Według Athena Advisers, główne przewagi konkurencyjne tego kraju obejmują zdolność do instalowania tego typu aktywów, koszty energii, infrastrukturę łączności i konkurencyjność pod względem geostrategicznym.

Popyt na centra danych w Europie gwałtownie wzrósł, napędzany wzrostem cyfryzacji, szybkimi postępami w technologiach sztucznej inteligencji i ich zwiększonym wykorzystaniem. Zaspokojenie tego popytu będzie wymagało znacznych inwestycji w infrastrukturę w ciągu najbliższych pięciu lat, a według Athena Advisers, Portugalia ma potencjał, aby przejąć znaczną część inwestycji infrastrukturalnych o wartości od 240 do 289 miliardów euro, które według szacunków McKinsey będą potrzebne do 2030 r., aby sektor centrów danych mógł sprostać rosnącemu popytowi i zwiększyć swoją pojemność z obecnych 10 gigawatów do 35 gigawatów [dane McKinsey z artykułu opublikowanego w październiku 2024 r. pod tytułem "Rola mocy w odblokowaniu europejskiej rewolucji AI"].

"Rośnie presja na popyt na centra danych w Europie, który ma wzrosnąć ponad trzykrotnie w ciągu najbliższych pięciu lat, wymagając większej pojemności do przechowywania i przetwarzania danych, większej mocy i zwiększenia liczby dedykowanych obiektów. Dostosowanie się do tego wzrostu, który ma być niezwykle szybki, będzie wymagało dokonania bardzo dużych inwestycji", zaczyna David Moura-George, dyrektor generalny Athena Advisers Portugal. "Moim zdaniem dla portugalskiego rządu kluczowe byłoby zainwestowanie we wzmocnienie sieci i zaspokojenie tych głównych potrzeb energetycznych, a firmy takie jak E-Redes i Ren mogą pomóc przyspieszyć zatwierdzenie tych projektów" - argumentuje urzędnik.

Firma konsultingowa uważa, że Portugalia jest jednym z krajów europejskich najlepiej przygotowanych do zaspokojenia tego popytu, który prawdopodobnie wzrośnie, a na który skuteczna odpowiedź będzie musiała obejmować rynki łączące niezawodne źródła energii, kwestie zrównoważonego rozwoju, solidną infrastrukturę dostępu do energii i transportu danych, a także dostępność gruntów.

"Wiele dojrzałych rynków europejskich, takich jak Irlandia czy Niemcy, nie jest obecnie w stanie zapewnić pełnego zakresu tych warunków", zauważa szef Athena Advisers, stwierdzając, że "z drugiej strony Portugalia ma taką możliwość. Łączy w sobie ogromny potencjał wzrostu typowy dla wciąż rozwijającego się rynku, z bardzo konkurencyjnymi kosztami instalacji i energii w kontekście europejskim, a przede wszystkim ze strategiczną lokalizacją geograficzną między kontynentami europejskim, amerykańskim i afrykańskim".

Athena Advisers wymienia główne przewagi konkurencyjne Portugalii, które mogą przyciągnąć istotną część tej fali inwestycji w centra danych, które pojawią się w Europie. Po pierwsze, w odniesieniu do zdolności do instalowania tego typu aktywów, oferując większą dostępność gruntów i zdolność do przekształcania istniejących obiektów, a także bardziej konkurencyjne koszty najmu w porównaniu z innymi krajami europejskimi. Co więcej, Portugalia poczyniła również duże inwestycje w światłowody, posiadając sieć 5G z północy na południe kraju, co umożliwia decentralizację tego typu instalacji w regionach o niższej gęstości zaludnienia, dodatkowo dywersyfikując ofertę geograficzną.

Koszt energii

Koszt energii w Portugalii jest również czynnikiem konkurencyjnym, a ceny zużycia energii elektrycznej w przemyśle są niższe niż średnia europejska, podczas gdy kraj wyróżnia się w dziedzinie energii odnawialnej. W rzeczywistości 73% zużycia energii elektrycznej w Portugalii jest już generowane przez odnawialne źródła energii, co stawia kraj na dobrej pozycji w produkcji zielonej energii, która jest kluczowym zasobem w poszukiwaniu centrów danych.

Infrastruktura łączności jest kolejnym czynnikiem wyróżniającym ten kraj. Portugalia odbiera obecnie, jako punkt tranzytowy lub miejsce docelowe, niektóre z najważniejszych międzykontynentalnych kabli podmorskich, z naciskiem na punkty Sines, Sesimbra i Carcavelos. Szczególnym przykładem jest ten ostatni punkt, w którym znajduje się system kablowy 2Africa, który łączy 33 kraje, rozciągając się na 45 000 km przez Europę, Afrykę i Azję.

Punkt krytyczny

Według Athena Advisers, instalacja tego typu infrastruktury w Portugalii wyraźnie pokazuje konkurencyjność tego kraju pod względem geostrategicznym. Portugalia znajduje się w krytycznym punkcie, który pozwala jej połączyć Europę z Afryką, Ameryką Południową lub Ameryką Północną, lokalizacją związaną ze stosunkowo łagodnym klimatem i niskim ryzykiem klęsk żywiołowych, stosunkowo płaskim terenem i rozległą linią brzegową, co ułatwia instalację tego typu projektów, w których kwestie chłodzenia są kluczowe.

David Moura-George podsumowuje stwierdzeniem: "pozostają pewne wyzwania, a mianowicie biurokracja, w tym na poziomie planowania urbanistycznego, a także fakt, że Portugalia nie jest jeszcze rynkiem regulowanym w obszarze centrów danych. Jednak ten ostatni czynnik może również działać z bardziej optymistycznej perspektywy, w przeciwieństwie do rynków, które są już wysoce regulowane i gdzie ograniczenia są coraz większe. W każdym razie ważne jest, aby pamiętać, że Portugalia ma potencjał, aby stać się ważnym europejskim centrum danych i skorzystać z gwałtownego wzrostu popytu i inwestycji, które napływają do Europy".