"Niets in de natuur bloeit het hele jaar door, heb geduld met jezelf", een geweldige quote. En het is waar! Alles heeft zijn seizoen. Neem bijvoorbeeld de vijgenboom. In de wintermaanden ziet hij er bijna skeletachtig uit - gereduceerd tot zijn lichtgrijze takken. Maar als de zomer aanbreekt, besluit hij de meest reusachtige groene bladeren te laten groeien, evenals een overvloed aan smakelijke vruchten die hem tot een positieve veilige haven maken voor elk wezen - groot of klein - dat hunkert naar een beetje schaduw en iets lekkers om van te snoepen.
Ja, vijgenbomen weten wat ze doen. Ik zou hun advies opvolgen. Ze doen het tenslotte al een tijdje. Deze paraplu's van zomerse lekkernijen worden al meer dan 5000 jaar gekweekt. Hier in de Algarve zijn ze al eeuwenlang diep geworteld in de cultuur en tradities. Vraag het ze zelf maar! Sommige die je hier ziet, zijn meer dan 200 jaar oud.
Neem je prik
Vroege vogels kunnen eind mei en juni een paar soorten vijgen plukken (of pikken), maar dit is slechts een voorproefje van wat komen gaat. De belangrijkste vijgenoogst vindt plaats in de zomer van augustus tot september. Ze zijn dan een traktatie, maar je kunt het hele jaar door van vijgen genieten. Ze zijn zelfs mijn favoriete schrijfsnack!
Credits: TPN; Auteur: Jake Cleaver;
Maar hoe? Nou, onze buurvrouw Dona Maria is op dit moment druk bezig met het oogsten van de hare en het leek me leuk om eens van haar te horen hoe zij dat doet.
Vijgen in de zon
Dona Maria was bezig haar vijgen te plukken en ze in de zon te drogen te leggen. Traditioneel wordt dit gedaan op matten gemaakt van cana Algarvia - dezelfde bamboeachtige plant waarvan manden worden gemaakt. Hierdoor kunnen ze 's nachts gemakkelijk worden opgerold omdat ze niet nat of vochtig mogen worden.
Na het drogen in de zon is het tijd voor de inspectie. Sommige zullen niet zo mooi zijn, en ik vond het interessant om te zien dat haar zoon ze meeneemt naar dezelfde plek waar ze olijfolie persen in Santa Catarina da Fonte do Bispo. Hier wordt, net als bij de olijven, je oogst gewogen, maar in plaats van olijfolie krijg je er je toegewezen vijgenvuurwater(aguardente de Figo) voor terug.
Credits: TPN; Auteur: Jake Cleaver;
Kijk hoe ze voor je glanzen
Vorige week was ik op de groentemarkt in Almancil. Opmerking terzijde: deze kleine pop-up markt is gewoonweg prachtig. Voor iedereen die geïnteresseerd is: hij ontstaat elke donderdag tussen 7.30 en 13.00 uur op de weg naast het ASCA-gebouw (vlakbij de Jardim das Comunidades).
Maar terug naar het verhaal. Hier was ik op de markt en het kwam in me op om Noélia ernaar te vragen. Zij is tenslotte mijn plaatselijke dealer van mijn eerder genoemde favoriete schrijfsnacks - vijgensterren. Toen ik dit probeerde te schrijven, werd ik ineens een stuk nieuwsgieriger naar het onderwerp en Noélia was zo vriendelijk me een paar geheimen te vertellen over hoe ze haar vijgen verandert in de prachtige sterrenbeelden waar ik zo graag op kauw als ik mijn hersenen aan het werk probeer te krijgen.
Net als bij Dona Maria is de zon van de Algarve weer het hoofdingrediënt. Maar Noélia vertelde me ook dat ze haar gedroogde vijgen oppoetst met een beetje water, olijfolie en zout, waardoor ze een mooie glans krijgen.
Credits: TPN; Auteur: Jake Cleaver;
Daarna gaan ze nog een keer de zon in voordat ze ze aan de zijkanten insnijdt om stervormen te maken. Als ze er twee heeft, vult ze deze 'stellaire sandwich' met een ander duidelijk Algarviaans gewas - amandelen. Nadat ze er ook nog een vleugje kruiden aan heeft toegevoegd, staan de sterren op één rij en de laatste stap is om ze precies lang genoeg te roosteren in de oven.
Dona Maria roostert de hare ook in haar huisoven, maar ze vertelde me dat ze vroeger fornos (houtovens) in de tuin had waar ze ook brood bakte.
Volgens Dona Maria was het vroeger de gewoonte dat na de dia de São Miguel, eind september, iedereen zich mocht bedienen van de vijgen die nog aan de bomen zaten om te voorkomen dat ze verloren zouden gaan.
Breng ons wat vijgenpudding
Dus daar ga je. Dat is wat ik heb ontdekt. Als je nog een vijg aan een boom vindt, pluk hem dan gerust!
Een laatste waarschuwing. Mij werd altijd verteld dat ik ze eerst open moest maken, want omdat het een heel natuurlijk product is, weet je nooit wie er het eerst bij was. Ik moet denken aan de kerstgrap: "Wat is er erger dan een made vinden in je vijg?" Antwoord: "Een halve made vinden!"