Maar wacht! China installeert nu wind- en zonne-energie in een ongekend tempo. Het land heeft net de duizend gigawatt aan zonne-energie bereikt en het tempo gaat nog steeds omhoog: Alleen al in mei werd 93 gigawatt geïnstalleerd. Het officiële doel van Beijing was om voor 2030 de piek van de uitstoot te bereiken en daarna weer te gaan dalen, maar het kan zijn dat het afgelopen jaar al de piek is bereikt.
China is ook wereldleider op het gebied van nieuw geïnstalleerde windenergie, nieuwe kerncentrales in aanbouw, de productie van elektrische voertuigen (de helft van de voertuigen die in China worden gemaakt zijn EV's) en op het uiterst belangrijke gebied van batterijopslag, wat essentieel is voor stabiele, betrouwbare energie als je elektriciteitsnet uiteindelijk geen fossiele brandstoffen meer nodig heeft.
En dat niet alleen, het maakt er ook nog winst mee. Door massaproductie en technische innovaties is de prijs van zonnepanelen zo laag geworden dat het bedrijf ze in grote hoeveelheden exporteert, zelfs naar ontwikkelingslanden. Ze verslaan gewoon alle vormen van fossiele brandstof op prijs: 90% van alle nieuwe stroomcapaciteit die vorig jaar wereldwijd is geïnstalleerd, was hernieuwbaar.
Sommige landen lopen voorop. Brazilië bijvoorbeeld haalt al 88% van zijn energie uit hernieuwbare bronnen (vooral waterkracht), maar ook steeds meer uit zonne-energie. Engeland, het eerste land dat kolen gebruikte voor industrie en transport, heeft vorig jaar zijn laatste kolencentrale gesloten. Maar voor de meeste landen begon de grote verschuiving naar schone energie pas in de afgelopen twee jaar.
Er is natuurlijk het probleem van de Verenigde Staten, waar Donald Trump probeert terug te gaan naar de hoogtijdagen van fossiele brandstoffen in de 20e eeuw. (In mei gaf het ministerie van Energie zelfs opdracht om een kolengestookte centrale in Michigan niet met pensioen te sturen zoals de eigenaren hadden gepland). Maar de vrije markt regeert nog steeds min of meer in de VS, en fossiele brandstoffen kosten gewoon te veel.
Commerciële bedrijven moeten winst maken en zijn vaak verantwoording schuldig aan aandeelhouders voor hun investeringsbeslissingen. Daarom wordt verwacht dat alleen al zonne-energie en batterijopslag dit jaar meer dan 80% van de nieuwe energiecapaciteit in de Verenigde Staten zullen uitmaken. De VS zal steeds verder achterop raken, maar zal de energietrend vooral op afstand volgen.
Kolen, gas en olie zijn samen verantwoordelijk voor ongeveer 75% van de totale uitstoot van broeikasgassen, dus het feit dat de meeste andere landen in de wereld zo snel overschakelen op goedkopere hernieuwbare energie is reden tot vreugde. We krijgen uitstel van de ergste gevolgen van onze onzorgvuldigheid met de planeet en we moeten die tijd verstandig gebruiken.
Eerst een paar harde realiteiten. De gemiddelde temperatuur op aarde is de afgelopen twee jaar veel hoger geweest dan de modellen voorspelden: ruim 1,5°C boven het pre-industriële gemiddelde, vergeleken met de voorspelde +1,2°C. Als dat zo doorgaat, zullen we binnen tien jaar het 'nooit overschrijden'-niveau van +2,0°C bereiken. Als we geluk hebben, bereiken we dat pas rond 2040.
Maar realistisch gezien zullen we er op een bepaald moment komen. Er is al te veel kooldioxide in de lucht en er zal nog veel meer kooldioxide in de lucht komen voordat onze uitstoot sterk genoeg daalt om een echt verschil te maken.
Dat is veel meer warmte dan er nu in de atmosfeer is, wat op zijn minst grotere stormen en bosbranden betekent, ergere overstromingen en droogtes, extremere temperaturen zowel hoog als laag. Maar het betekent ook dat we één of meerdere omslagpunten kunnen passeren die de dingen nog veel erger zullen maken.
We lopen door een mijnenveld en de mijnen zijn de 'omslagpunten' die geactiveerd zullen worden als de planeet bepaalde warmteniveaus bereikt. We weten niet precies wat die niveaus zijn, maar sommige zouden vlak voor ons kunnen liggen, terwijl de meeste andere tussen +2,0°C en +3,0°C zouden worden geactiveerd. En we weten dat als we ze eenmaal in werking hebben gesteld, we ze niet meer kunnen uitschakelen.
De omslagpunten kunnen waarschijnlijk zelfs in cascade overgaan, waarbij het ene het andere in gang zet en ons snel op een warmteniveau brengt dat catastrofaal zou zijn. Dat betekent dat we de hitte laag moeten houden, zelfs als we dat kunstmatig moeten doen.
We kunnen onze uitstoot sneller verminderen dan we voor mogelijk hielden, maar we moeten die tijd ook gebruiken om 'geoengineering'-technieken te ontwikkelen waarmee we de planeet direct kunnen afkoelen. Die technieken lijken in theorie haalbaar en zelfs niet erg duur (voor planetaire ingrepen), maar er is nog veel werk te doen voordat ze klaar zijn.