Het spijt me dat ik de voorbode ben van slecht nieuws, maar de huidige situatie van gepensioneerden in het Verenigd Koninkrijk is al erg genoeg, maar hun inkomen wordt tenminste niet zo onmiddellijk belast door een daling van de waarde van het pond. Een zwak Pond is natuurlijk een extra last voor gepensioneerden die in het buitenland wonen, dus het huidige economische klimaat heeft een merkbare invloed op de inkomens. Natuurlijk zijn er grote voordelen behaald door uiterst gunstige wisselkoersen in het verleden. Maar de huidige negatieve economische effecten veroorzaakt door een oorlog die woedt in het hart van Europa en de "onbedoelde gevolgen" van fiscale en monetaire interventies (waarover ik schreef in een recente editie van The Portugal News) blijken nu zeer pijnlijk voor veel gepensioneerde expats.

Het buitengewone economische getouwtrek tussen Downing Street en Threadneedle Street heeft onlangs veel Britse expats getroffen, vooral degenen die afhankelijk zijn van een vast pensioeninkomen. Door de ineenstorting van de markt, vlak na de recente minibegroting van Kwarteng, kelderde de waarde van geïndexeerde pensioenen en beleggingen. Nu ook de wisselkoersen van pond versus euro en pond versus USD steeds ongunstiger worden voor expats die nog in GBP beleggen, blijkt dit niet alleen een tweesnijdend zwaard, maar ook een veelzijdig en uiterst schadelijk Edward Scissor Hands-scenario. Wanneer de stijgende inflatie wordt meegerekend in deze smakeloze financiële stoofpot, lijkt het meest precaire zwaard van allemaal, het zwaard van Damocles, steeds meer het gezicht van naderende penitentie te bezitten. Het is gemakkelijk te begrijpen dat dit een zeer nerveuze tijd is voor gepensioneerden die in het buitenland wonen en geen toegang hebben tot aanvullende inkomens.

Het belegerde pond kelderde bijna alsof Kwarteng werd gestraft voor zijn beloften om 45 miljard pond aan belastingen te verlagen. Voor de markten leken deze verlagingen wanhopige maatregelen, met grotendeels niet-gefinancierde belastingverlagingen, waardoor de toch al hoge schuldenlast nog groter werd. Geschrokken van Kwartengs schijnbaar onvoorzichtige fiscale gokjes flitsten de markten snel in het rood en waarschuwden onmiddellijk dat de Britse rente volgend jaar zou kunnen verdrievoudigen. Wilde speculatie in de Londense City deed de Britse munt in een vrije val belanden. De enige waarneembare vrolijkheid was te vinden op de conferentie van de Labour Party in Liverpool, waar de afgevaardigden zich duidelijk opgewekt voelden (grenzend aan opgetogenheid) nu Liz Truss het hoofd moest bieden aan enkele vroege problemen in haar premierschap. De socialistische haaien cirkelden rond toen ze de geur van Tory bloed roken.

Voor zover iedereen kan zien, heeft Labour geen goede ideeën in petto. Natuurlijk hoorden we het gebruikelijke geschreeuw te midden van het ideologisch geladen wapengekletter. Zeker, er waren Labour beloftes om ons terug te brengen naar eerdere 45p top-tier belastingregelingen, die overigens niet bijzonder goed uitpakten voor de schatkist (ongeveer 2 miljard pond). De houding van Threadneedle Street was even goedaardig, want veel beleggers keken reikhalzend uit naar de aanval van de heldhaftige BoE-cavalerie die halsoverkop door het dorre economische landschap galoppeerde om de gehavende Britse munt te helpen redden.

Maar zelfs de BoE-cavalerie kon zo snel na de minibegroting van kanselier Kwarteng niet realistisch met beloften voor verdere renteverhogingen komen. Dat zou het gerommel van wanhoop hebben gesignaleerd, de markt nog meer angst hebben aangejaagd en een oorlog tussen Downing Street en de Bank of England hebben aangekondigd. Dit zou de ergste vorm van wantrouwen voor Trussenomics hebben ingeluid en nog meer koren op de molen van de Labour Party hebben gebracht. Het besluit van het monetaire beleidscomité van de BoE wordt pas op 3 november verwacht. Voor nerveuze beleggers in dit klimaat van onrust en onzekerheid lijkt die datum wel erg ver weg.

De Bank of England hoopt duidelijk dat de reacties enigszins zullen afzwakken naarmate de markten en beleggers de gevolgen van Kwartengs mini-begroting verwerken. Maar de economie met een gapende wond achterlaten en deze langdurig laten etteren, terwijl de patiënt in een duidelijke staat van ontreddering verkeert, lijkt enigszins barbaars en onethisch. Er bestaat een reëel gevaar dat noch de BoE, noch de regering wordt gezien als verstrekkers van voldoende medicijnen om een steeds ziekere patiënt op zijn gemak te stellen. Het kan snel bergafwaarts gaan, wat betekent dat niets doen geen optie is.

Natuurlijk kan niemand van ons de jongste bewoner van Eleven Downing Street de schuld geven van alle marktkriebels. Een groot deel van de recente zwakte van het pond en de euro komt voort uit de toenemende kracht van de dollar. Maar de sterke dollar alleen is geen verklaring voor de snelle daling van het pond na de verklaring van Kwarteng. Er spelen hier zeker enkele Britse factoren mee.

Het imago van Groot-Brittannië als betrouwbare bondgenoot van wereldwijde investeerders lijkt zich nu op een historisch dieptepunt te bevinden. Zodra een valuta een flinke dip maakt, is het zelden gemakkelijk om de gewoonten van paniekerige handelaren in de uitverkoopmodus te stoppen. Nu Kwarteng nog meer belastingverlagingen beloofde in een later dit jaar te verschijnen begroting, reageerden de markten, die al stress hadden over de toestand van de Britse overheidsfinanciën, negatief. Het leek onverstandig van Number Eleven om de bezorgdheid aan te wakkeren door te praten over nog meer belastingverlagingen, terwijl de financiële markten nog in het duister tasten over hoe de BoE zou kunnen reageren. De opwinding over een beloofde (aanzienlijke) "noodverhoging" van de rente (bovenop de laatste verhoging met 0,5%) werd snel de kop ingedrukt doordat de BoE het presenteerde als een intentieverklaring voor de toekomst.

Analisten aan de overkant van de oceaan voorspellen dat de situatie voor het pond waarschijnlijk alleen maar zal verslechteren. Volgens sommigen is de beleidsachtergrond voor het pond "giftig" en kan de Britse munt daardoor in nog warmer vaarwater terechtkomen. Amerikaanse financiers zien slechts één richting voor de Britse rente, waarbij sommigen ervan uitgaan dat de Britse basisrente volgend jaar 7% zal bedragen. Weinigen in Amerika geloven dat de strategie van Kwarteng de economische groei zal stimuleren, maar dat er in plaats daarvan een stevig prijskaartje aan de schatkist hangt. Trussenomics zou de inflatiedruk die de Britse economie nu al teistert wel eens kunnen verergeren.

Threadneedle Street heeft dus geen noodverhoging voorgesteld. Beleggers blijven echter speculeren en het verhaal zal waarschijnlijk worden aangescherpt door de kans dat de BoE nog voor de geplande vergadering van 3 november gedwongen wordt zwaar geschut in te zetten. Zelfs de meest dovistische economen denken dat de leden van het MPC hard zullen blijven praten over verdere renteverhogingen, wat op zijn beurt Sterling enigszins zou kunnen ondersteunen. De havikistische hoofdeconoom van de Bank, Huw Pill, zal waarschijnlijk het meest praten over aanstaande renteverhogingen.

Er wordt gezegd dat een week een lange tijd is in de politiek. Momenteel lijkt zelfs één dag een eeuwigheid in de economische wereld. Het idee dat de BoE enkele weken op het hek zit als de Railway Children terwijl een op hol geslagen economische trein naar de buffers rijdt, is waarschijnlijk waardeloos.

We wachten af, maar ik zet mijn geld op aanzienlijke renteverhogingen in het VK. De grote vraag is, zal Sterling reageren?

Author

Douglas Hughes is a UK-based writer producing general interest articles ranging from travel pieces to classic motoring. 

Douglas Hughes