Bijna iedereen buiten de Verenigde Staten denkt dat dit een slechte uitkomst zou zijn, maar om zeer uiteenlopende redenen. China denkt bijvoorbeeld dat Trump Taiwan in de steek zou laten (goed voor China), maar vreest zijn dreigement om tarieven van tussen de 60% en 100% op te leggen op Chinese importproducten (heel slecht voor alle betrokkenen).

Over één onderwerp is iedereen het echter eens: Trump zou vreselijk zijn op het gebied van klimaat. Terwijl mega-orkanen Helene en Milton een maand geleden een groot deel van het zuidoosten van de VS verwoestten, sprak Trump over de klimaatnoodtoestand als "een van de grootste oplichterspraktijken aller tijden". Velen verwachten dat hij zich net als in zijn eerste termijn weer terugtrekt uit het Akkoord van Parijs van 2015.

Dat maakte nogal wat uit toen hij in 2017 aantrad, omdat Amerika toen veel meer een leidende rol had. Regeringen die actie op klimaatgebied als optioneel zagen, maar een grote publieke reactie wilden vermijden van mensen die nu actie wilden, zagen Trump als een nuttige idioot.

Geen enkele andere regering op de planeet ontkende de klimaatverandering actief, maar velen gebruikten het standpunt van de regering Trump als excuus om zelf ook niets te doen. De bekrachtiging van het beroemde 'nooit meer dan +1,5 graden C'-beleid op een speciale internationale bijeenkomst in 2018 was een poging om die overlopers een duwtje in de goede richting te geven.

De gedachte was dat de bestaande doelstelling 'nooit meer dan +2,0 graden C' te ver weg was om politici te motiveren die denken dat 'een week een lange tijd is in de politiek' (zoals de voormalige Britse premier Harold Wilson het ooit uitdrukte). Met de huidige uitstoot zou dat niveau van opwarming pas begin 2040 worden bereikt, en wie maakt zich druk om 2040?

De grens van +1,5°C daarentegen zou begin tot midden 2030 worden overschreden. Dat was dichtbij genoeg om de aandacht te trekken van zelfs de meest bijziende politici. (De wetenschappers verzonnen dit niet; ze citeerden gewoon hun bestaande voorspellingen voor een eerdere datum).

Heeft het echt geholpen? Waarschijnlijk niet veel, maar sommige landen die geconfronteerd werden met bijzonder vroege en zeer ontwrichtende klimaatveranderingen - met name China, dat geconfronteerd wordt met een daling van de voedselproductie met 38% bij +2,0°C - begonnen hard te werken aan het koolstofvrij maken van hun economieën. En in 2020 verloor Trump de Amerikaanse verkiezingen. (Ja, echt waar.)

De regering-Biden sloot zich prompt weer aan bij het Akkoord van Parijs, maar haar grootste wapenfeit was de Inflation Reduction Act (IRA) van 2022, een enorm stuk klimaatwetgeving dat 783 miljard dollar aan federale uitgaven voor energie- en klimaatgerelateerde zaken toestaat.

Tenzij de Republikeinen het presidentschap en meerderheden in beide Huizen van het Congres winnen, kan deze wetgeving niet worden ingetrokken. De IRA-uitgaven zullen doorgaan tot het begin van de jaren 2030 en in combinatie met particuliere investeringen zullen ze de Amerikaanse broeikasgasemissies terugdringen tot de helft van het niveau van 2005.

De Verenigde Staten zouden nog steeds achterlopen op de meeste andere ontwikkelde landen in hun reactie op de opwarming van de aarde. Het Verenigd Koninkrijk, het eerste land dat kolen gebruikte voor energie, heeft net zijn laatste kolencentrale gesloten, terwijl de Verenigde Staten er nog 204 heeft. Maar dit is niet alleen het werk van Donald Trump: de lobby voor fossiele brandstoffen is nog steeds erg sterk in de VS.

Wat betreft de internationale impact van een tweede presidentschap van Trump, heeft de wereld geleerd om te werken met de bizarre vertragingen en wegversperringen in Amerika's arcane 18e-eeuwse politieke systeem. Iedereen accepteert bijvoorbeeld dat de VS vaak verdragen ondertekent maar ze decennialang ongeratificeerd laat.

Zou een tweede presidentschap van Trump de internationale inspanningen om de klimaatnoodtoestand het hoofd te bieden kunnen doen ontsporen? Nee, zo machtig is de VS niet meer, en de landen waar een meerderheid van de bevolking de ernst van de situatie inziet - praktisch allemaal - zullen gewoon om de obstakels heen werken die een regering Trump in de weg probeert te leggen.

Een zegevierende Trump zou veel schade kunnen toebrengen aan de politieke stabiliteit van zijn eigen land als hij wraak neemt op zijn tegenstanders op de manieren waarmee hij heeft gedreigd (en hij zal de constitutionele orde zeker opnieuw aanvallen als hij wordt verslagen). Maar dat is vooral een probleem voor Amerikanen.

De meeste mensen elders hebben eindelijk begrepen dat de absolute prioriteit ligt bij het behouden van een klimaat dat gastvrij is voor mensen. We hebben het erg laat gemaakt, maar die consensus biedt een basis voor wereldwijde samenwerking die, indien nodig, het een tijdje zonder de Verenigde Staten kan stellen.

Bovendien kan Trump nog steeds verliezen.


Author

Gwynne Dyer is an independent journalist whose articles are published in 45 countries.

Gwynne Dyer