Vaak als je door Portugal rijdt - en in het bijzonder in de Algarve - hangen talloze cafés en huiselijke restaurants, tascas genaamd, bordjes op met de tekst "Ha caracóis!" of "Temos caracóis!" om voorbijgangers te laten weten dat ze slakken in de aanbieding hebben.

Lokale gebruiken zeggen dat het slakkentijd is tussen mei en augustus (traditioneel elke maand die niet de letter 'r' bevat blijkbaar), wanneer netten met deze weekdieren beginnen te verschijnen hangend bij de deuren van sommige restaurants en in levensmiddelenwinkels. Ze zijn een van de meest gewaardeerde voorgerechten door de Portugezen en zijn een delicatesse van Lissabon tot aan de zuidkust van Portugal. Ze worden vaak geserveerd in een schaaltje of een klein bordje, samen met een tandenstoker of een vork, zodat klanten ze met veel moeite uit hun schelp kunnen opgraven - en ze worden meestal vergezeld van een koud biertje of een koel glas witte wijn.

Deze kleine slakken - caracóis - zijn landslakken, die zorgvuldig uit het wild worden geoogst en vooral na een regenbui worden verzameld. Hoewel niet alle wilde slakken eetbaar zijn, zijn de wetenschappelijk genaamde Helix pomatia of Helix apsersa de meest gegeten slakken.

Sommige van de grotere, grotere slakken, de 'caracoleta', worden zelfs gekweekt, wat ik eerlijk gezegd niet serieus nam toen ik er voor het eerst over hoorde, maar het is een ingewikkelde en winstgevende zaak waar sommige boeren zich op richten omdat ze door hun grote formaat het hele jaar door inkomsten kunnen genereren met een prijs die de exploitatie in gevangenschap compenseert.

De meeste landslakken zijn hermafrodiet - ze zijn zowel mannelijk als vrouwelijk, dus hier is de sterkte van de schelp belangrijk en nieuwe dieren gaan verloren als de schelpen zwak zijn. Het paren is blijkbaar een gewelddadig proces en daarna zijn de weekdieren uitgeput en kunnen ze zelfs sterven. Dit gebeurt van januari tot maart en van augustus tot september. Het probleem is dat het zo'n 12 uur duurt, waarin de caracoletas zich aan elkaar vastklampen. En de pittige diertjes 'paren' niet met de eerste partner die ze tegenkomen. De zoektocht is hypothetisch gebaseerd op het calcium van de schelp, en eenmaal 'gekozen' blijven ze aan elkaar plakken, zodat niemand ze kan scheiden. Elke caracoleta legt gemiddeld 100 eitjes. Het voortplantingsproces vindt meestal maar één keer in hun leven plaats, waarbij het kuitschieten tien dagen later plaatsvindt.


Geheime recepten

Het is bekend dat sinds de tijd van het Romeinse Rijk slakken zijn gegeten, vooral in het gebied dat nu het Iberisch schiereiland en Frankrijk is. Maar het lijkt erop dat slakkenconsumptie teruggaat tot de tijd van onze jager-verzamelaars. De slakken werden gevoerd met meel, aromatische kruiden en wijn om het vlees uniek en smakelijk te maken. Er zijn veel recepten voor het bereiden van slakken en verschillende landen hebben veel verschillende geheimen voor het bereiden ervan - waaronder de wereldberoemde keuken van Frankrijk.

Slakken hebben eigenlijk niet veel smaak, maar nemen de smaak over van de ingrediënten waarmee ze worden gekookt. Hun textuur is stevig en lichtjes kauwbaar, vergelijkbaar met die van inktvis en mosselen. Slakken bevatten gemiddeld 16 gram eiwit per 100 gram eetbaar vlees. Ze lijken een gezonde voeding te zijn, omdat ze rijk zijn aan eiwitten en weinig vetten en calorieën bevatten. Ze bevatten ook minerale zouten zoals magnesium, ijzer, zink en koper.

Credits: Unsplash;

In Portugal worden de kleintjes eerst schoongemaakt en gekookt in water om onzuiverheden te verwijderen. Daarna worden ze gekookt op een laag vuurtje met zout en oregano. Daarna worden ze klaargemaakt in een bouillon van ui, laurier, knoflook, witte wijn en olijfolie, en soms worden er stukjes chorizo en onze beroemde piri-piri saus aan toegevoegd om de smaak nog intenser te maken. De grotere exemplaren, caracoletas, worden geroosterd met zout en geserveerd met een saus, meestal van mosterd.


Persoonlijk zou ik niets eten dat uit zichzelf door mijn keel kan kruipen, zelfs niet de Engelse specialiteiten als kokkels en mosselen, en hoewel Portugese slakken misschien niet ieders smaak zijn, worden ze beschouwd als een geliefde culturele traditie in Portugal en zijn ze te vinden in veel restaurants en cafés door het hele land.

Author

Marilyn writes regularly for The Portugal News, and has lived in the Algarve for some years. A dog-lover, she has lived in Ireland, UK, Bermuda and the Isle of Man. 

Marilyn Sheridan