Zoals gemeld in The Portugal News op 26 juni 2023 - Aanvragen voor Portugese nationaliteit stijgen - zijn Israëli's de grootste nationale groep die in 2022 de Portugese nationaliteit aanvragen. Volgens de jaarstatistieken van SEF waren er in 2021 en 2022 respectievelijk 21.263 en 20.975 Israëlische aanvragers. Dit betekent dat Israëli's de afgelopen twee jaar de grootste groep waren die de Portugese nationaliteit aanvroegen en Brazilië inhaalden, een land met een bevolking die 20 keer groter is en in tegenstelling tot Israël, met sterke, langdurige, culturele, historische en taalkundige banden met Portugal.

Maar terwijl andere nationale groepen die de Portugese nationaliteit aanvragen een evenredig aantal inwoners hebben in Portugal, heeft de Israëlische immigrantengroep dat niet. Met meer dan 60.000 Israëli's die de Portugese nationaliteit bezitten in 2022, wonen er slechts 569 Israëlische burgers in Portugal (volgens het SEF-rapport van 2022). Ter vergelijking: hetzelfde rapport geeft aan dat er 239.744 Brazilianen in Portugal wonen. Als Israëli's zich niet in Portugal willen vestigen, waarom vragen ze dan in zulke grote aantallen de nationaliteit aan?

Lior is Israëlisch staatsburger en heeft de Portugese nationaliteit aangevraagd en gekregen. Hij is 47 jaar oud en geboren en getogen in Tel Aviv, waar hij woont met zijn vrouw en drie kinderen.

"Het begon ongeveer 20 jaar geleden," herinnert Lior zich, "met een gerucht over de voordelen van het hebben van een Europees paspoort. Mensen bespraken de vrijheid van verkeer in de EU en het Amerikaanse visumontheffingsprogramma voor EU-burgers. Dit was van groot belang voor Israëli's, omdat het hebben van een Israëlisch paspoort veel restrictiever is. Dit algemene gesprek ging ook over hoger onderwijs. De academische vereisten voor staatsuniversiteiten in Israël zijn hoog en privéscholen zijn duur. In de EU zijn de acceptatievoorwaarden echter soepeler en de kosten zijn lager als je een EU-onderdaan bent. Deze algemene discussie motiveerde veel gezinnen van Europese afkomst om de EU-nationaliteit aan te vragen."

Maar Lior is, net als veel Israëli's met de Portugese nationaliteit, niet van plan om er gebruik van te maken.

"Ik denk er niet aan om in Portugal te investeren, zoals sommigen doen, of om er te gaan wonen. Ik weet niet of het hebben van de Portugese nationaliteit ooit enig voordeel zal opleveren voor mij of mijn familie. Ik zie het gewoon als iets goeds om te hebben."


Wat zijn voordelen?

Een online zoekopdracht in het Hebreeuws naar "Portugese nationaliteit" en "Wonen in Portugal" levert meer dan 100.000 resultaten op. De meeste zijn bedrijven en advocaten die het aanvragen van de Portugese nationaliteit vergemakkelijken. Anderen bieden betaalde diensten voor Israëli's in Portugal: makelaars in onroerend goed, medische verzekeringen, reisgidsen, enz. en veel artikelen over Israëli's die in Portugal wonen.

Volgens de vele artikelen zijn de belangrijkste voordelen die Israëliërs in Portugal zien het betalen van minder belastingen, het verlagen van de kosten van levensonderhoud en het leiden van een minder stressvol leven. De nadelen: de taalbarrière is aanzienlijk, het assimileren van kinderen is een ontmoedigende uitdaging en de lagere kosten van levensonderhoud zijn evenredig met het lagere inkomensniveau.

Amikam, een Israëlische professional in de gezondheidszorg van in de veertig, vroeg in 2017 de Portugese nationaliteit aan nadat hij een advertentie had gezien over het beleid van de Portugese regering om de nationaliteit toe te kennen aan afstammelingen van Portugese Joden uit het tijdperk van de inquisitie (in Israël bekend als het afstammelingenbeleid).

"Het deed me denken aan de mogelijkheden die het EU-burgerschap met zich meebrengt, en ik dacht ook dat leven in de EU beter zou passen bij mijn liberale opvattingen. En het is altijd goed om een plan B te hebben voor het geval het in Israël slechter gaat." Voor zover Amikam zich herinnert, was het proces vrij standaard. "Het kostte 10.000 ILS (ongeveer 2.500 euro) en duurde voor de meeste mensen ongeveer twee jaar."

Maar Amikam overweegt niet om naar Portugal te verhuizen. "Ik zou niet verhuizen omdat dat zou betekenen dat ik een carrière waarin ik heb geïnvesteerd en het inkomen dat het oplevert, zou opgeven."

Lirun, een Israëlische advocaat die in voorgaande jaren duizenden nationaliteitsaanvragers heeft begeleid, ziet het Israëlische culturele element rondom familie als een cruciale reden voor Israëli's die ervoor kiezen om niet te migreren. "Israëli's houden sterk rekening met de gevolgen die verhuizen kan hebben voor hun kinderen. Israëli's zijn vaak nauw verbonden met hun uitgebreide familie, dus het ontwortelen van de familie vormt een belangrijke barrière voor migratie."

Volgens Lirun "gebruikt een klein percentage van de Israëli's met de Portugese nationaliteit het daadwerkelijk om in Portugal te wonen, ongeveer één op de vijf, geloof ik."


Einde van een trend?

Maar de trend is voorbij, voegt hij eraan toe, "2022 was het laatste venster voor Israëli's om de nationaliteit in Portugal aan te vragen onder het Descendants Policy."

Het zou moeilijk zijn om de trends van Israëlische emigranten naar Portugal en elders te voorspellen; echter, op basis van gegevens gepubliceerd door de Israëlische statistische autoriteit, ondanks de escalerende trend van het verwerven van buitenlandse nationaliteiten, is er de afgelopen drie decennia een tegenovergestelde trend geweest van terugkerende Israëlische onderdanen die hebben geprobeerd naar het buitenland te emigreren.

Het samenvoegen van deze trends en getuigenissen zou kunnen helpen om enkele kenmerken te belichten die Israël en de Israëlische samenleving vandaag de dag definiëren, namelijk - een klein, gecompliceerd en volatiel land dat bestaat uit mensen met een migratiegeschiedenis, wat zijn burgers drijft om een veilig plan B te hebben, maar tegelijkertijd een land met een sterke economie en inherent diepe gemeenschappelijke en familiale banden.

Author

With a passion for surfing and writing, Yariv Kav moved to Portugal´s wave capital from his native Israel. He was awarded a Bachelor of Laws from the University of Manchester back when Oasis was still cool, and a diploma with distinction from the London School of Journalism in Feature and Freelance Writing. Loves travel, languages and human stories.

Yariv Kav