Het is een baanbrekend project dat Europa en Afrika wil verbinden via een vaste verbinding onder de Straat van Gibraltar. Ondanks de naam zal de verbinding om voor de hand liggende redenen niet via Gibraltar lopen, omdat Gibraltar geen spoorverbinding heeft en niet bepaald vriendschappelijke betrekkingen onderhoudt met Spanje. Het werd voor het eerst besproken door Spanje en Marokko in 1979. Maggie Thatcher wilde de route via Gibraltar laten lopen, maar dat was totaal onpraktisch. Deze ambitieuze onderneming spreekt tot de verbeelding van ingenieurs, economen en milieudeskundigen en heeft geleid tot discussies over de technische haalbaarheid, de gevolgen voor het milieu en de economische implicaties.


Het zou kunnen

Spanje en Marokko overwegen dit project nu opnieuw, duidelijk met het oog op de naderende wereldkampioenschappen voetbal in 2030. Het WK zal dan honderd jaar bestaan en dit keer zullen drie landen uit twee continenten als gastheer optreden: Spanje, Marokko en Portugal. Fans uit deze drie landen, laat staan van verder weg, zullen zo snel en efficiënt mogelijk tussen de gastlanden willen reizen voor wedstrijden. De druk op het luchtverkeer zou enorm kunnen zijn. Het zou dit project wel eens levensvatbaar kunnen maken. Spanje heeft onlangs 2,3 miljoen euro (2 miljoen euro) financiering aangekondigd voor een ontwerpstudie naar de vaste verbinding over de Straat van Gibraltar. De financiering wordt verstrekt via het Recovery, Transformation & Resilience Plan van de Europese Unie.

De Euro Africa Gibraltar Strait Fixed Link wordt gezien als een wonder van techniek dat de afstand tussen Europa en Afrika zal overbruggen en de continenten op een nooit eerder vertoonde manier met elkaar zal verbinden. Deze voorgestelde vaste verbinding zal naar verwachting een aanzienlijke lengte hebben en de Straat van Gibraltar doorkruisen, die op het smalste punt ongeveer 14,3 kilometer meet. De diepte van de zeestraat, die tot 900 meter kan reiken, vormt een technische uitdaging die ingenieurs zullen moeten overwinnen. Ongetwijfeld zal de ervaring die is opgedaan bij de bouw van de Chaneltunnel hierbij helpen.


Marokko heeft nu een hogesnelheidslijn

De ingebruikname van Marokko's eerste hogesnelheidslijn in 2018 heeft het vertrouwen in het project om het met Spanje's eigen hogesnelheidsnetwerk te verbinden hernieuwd. Tanger dient als startpunt van de hogesnelheidslijn in Marokko die zowel Rabat als Casablanca aandoet.

Bouwmaterialen zoals gewapend beton en staal zullen waarschijnlijk worden gebruikt om de stabiliteit en duurzaamheid van de vaste verbinding te garanderen. De potentiële voordelen van de vaste verbinding zijn enorm: de verbeterde transport- en handelsmogelijkheden tussen Europa en Afrika zullen de economische groei en culturele uitwisseling tussen de twee continenten stimuleren. Als dit project doorgaat, zal het naar schatting 6 tot 7 miljard euro kosten. Als het doorgaat, zal het meer kosten, zo werkt het nu eenmaal.


Een enorme uitdaging

De aanleg van de Euro Africa Gibraltar Straight Fixed Link geeft echter ook aanleiding tot bezorgdheid over de gevolgen voor het milieu. De ecologische gevolgen van de aanleg van een vaste verbinding door de Straat van Gibraltar zouden aanzienlijk kunnen zijn en het zeeleven in het gebied kunnen verstoren. Het unieke ecosysteem van de zeestraat, waar een grote verscheidenheid aan zeedieren leeft, kan worden bedreigd door de bouwactiviteiten en het toegenomen scheepvaartverkeer dat de vaste verbinding met zich mee zou brengen. Maatregelen om deze milieuschade te beperken moeten zorgvuldig worden overwogen, waaronder de implementatie van beschermingszones voor wilde dieren, strategieën om het lawaai te beperken en monitoringprogramma's voor na de bouw om de duurzaamheid van het mariene milieu op de lange termijn te garanderen.


Uitdagingen voor het milieu

Naast de gevolgen voor het milieu heeft de Euro Africa Gibraltar Straight Fixed Link ook belangrijke economische gevolgen. De economische haalbaarheid van het project hangt af van factoren zoals bouwkosten, onderhoudskosten en verwachte inkomsten uit toegenomen handels- en transportactiviteiten. Lokale gemeenschappen en bedrijven zullen profiteren van de vaste verbinding door verbeterde connectiviteit, nieuwe banen en toeristische mogelijkheden. Vergelijkingen met andere transportinfrastructuurprojecten, zoals bruggen en tunnels, kunnen waardevolle inzichten opleveren in de kosteneffectiviteit en de economische impact op lange termijn van de vaste verbinding Euro Africa Gibraltar Straight, zodat beleidsmakers en investeerders weloverwogen beslissingen kunnen nemen over de levensvatbaarheid van het project.


Gaat het echt gebeuren?

De Euro-Africa Gibraltar Straight Fixed Link is een gedurfde visie om Europa en Afrika met elkaar te verbinden via een vaste verbinding over de Straat van Gibraltar. Hoewel het project een enorme belofte inhoudt voor het verbeteren van transport, handel en economische ontwikkeling tussen de twee continenten, stelt het ook aanzienlijke uitdagingen op het gebied van milieubescherming en economische duurzaamheid. Er kan weinig twijfel over bestaan dat de Euro-Africa Gibraltar Straight Fixed Link het potentieel heeft om een transformatief infrastructuurproject te worden met verreikende voordelen voor beide regio's.


Op tijd klaar voor de wereldkampioenschappen voetbal in 2030

Dit is een gigantische technische taak en het is zeer twijfelachtig of deze in 2030 klaar en operationeel kan zijn. De tweede luchthaven van Lissabon zou in 2030 klaar moeten zijn. We horen de gebruikelijke voorbehouden (excuses), het hangt af van de bouwvergunning die er zonder vertragingen doorheen komt (houd je adem niet in). Architecten die de plannen op tijd afkrijgen en bouwers die geen vertragingen ondervinden. Een luchthaven is een veel kleiner project dan een 14 kilometer lange tunnel onder de zee.

De EU wil dat we geen vliegtuigen meer gebruiken maar treinen, en dit zou een enorme stap in die richting zijn, voor passagiers en vracht, dus ze zullen het project bijna zeker financieren. Laten we eens kijken of dit doorgaat, het is een briljante visie, maar is het economisch haalbaar?

Author

Resident in Portugal for 50 years, publishing and writing about Portugal since 1977. Privileged to have seen, firsthand, Portugal progress from a dictatorship (1974) into a stable democracy. 

Paul Luckman