Promowane przez Portugalskie Stowarzyszenie Rodzin Wielodzietnych(APFN) Studium Usług Podstawowych wynika z analizy taryf za zaopatrzenie w wodę, usługi sanitarne i odpady, stosowanych 31 października 2023 r. we wszystkich portugalskich gminach, w tym na wyspach, stwierdzając, że "brak jest równości w cenie tych usług".

W rozmowie z agencją Lusa, osoba odpowiedzialna za badanie, Filipa Baker, podkreśliła, że istnieje "wielka niesprawiedliwość pod względem cen" pobieranych za te trzy podstawowe usługi w Portugalii, wyjaśniając, że analiza została przeprowadzona "z dwóch perspektyw", wymiaru rodzinnego i taryf 308 portugalskich gmin.

"Większe rodziny, ogólnie rzecz biorąc, płacą wyższą cenę za metr sześcienny zużycia niż gdyby żyły w mniejszej rodzinie", powiedziała Filipa Baker, zauważając, że większość taryf za zaopatrzenie w wodę jest rozłożona w czasie, aby karać za marnotrawstwo, ale bez uwzględnienia liczby osób w gospodarstwie domowym, "silnie karząc duże rodziny".

W przypadku zaopatrzenia w wodę, które jest "najdroższą usługą dla rodzin", krajowe różnice w całkowitym rocznym rachunku mogą sięgać 1 500 euro za to samo zużycie, "na przykład, jeśli 10-osobowa rodzina mieszka w Lajes das Flores na Azorach, płaci 53,52 euro rocznie, ale jeśli mieszka w Tábua, Santa Comba Dão lub Mortágua, wartość ta jest ustalona na 1 596,67 euro rocznie".

Jeśli chodzi o usługi sanitarne, rozbieżność cen wynosi "blisko 1000 euro", porównując przypadek 10-osobowej rodziny mieszkającej w Mortágua (40,22 euro/rok) z rodziną mieszkającą w Covilhã (1 027,31 euro/rok).

Jeśli chodzi o usługi związane z odpadami stałymi, badanie APFN wykazało różnicę w wysokości 400 euro rocznie za to samo zużycie w przypadku 10-osobowej rodziny, która w Sever do Vouga płaci 17,20 euro rocznie, podczas gdy w Tavira płaci 423,75 euro rocznie.

Według badania, między gminami w tym samym okręgu występują również "ogromne rozbieżności", szczególnie w Porto, w przypadku 10-osobowej rodziny, w rocznym rachunku odnoszącym się do składnika zmiennego, podczas gdy w przypadku zaopatrzenia w wodę, jeśli mieszkasz w Lousada płacisz 128 euro, ale w Valongo płacisz 1185 euro; w przypadku usług sanitarnych może wahać się od 97 euro w Matosinhos do 703 euro w Gondomar; a w przypadku odpadów można skorzystać z zerowej taryfy zmiennej w Paredes lub Marco de Canaveses, podczas gdy w Maia płaci się 296 euro.

Filipa Baker wspomniała również, że obecne taryfy mają na celu karanie za marnotrawstwo w rodzinach średniej wielkości, z trzema osobami, ale kraj "niestety coraz częściej ma mniejsze rodziny i więcej osób mieszkających w izolacji", a koncepcja dużej rodziny została zastosowana z pięciu elementów.

W tym kontekście APFN broni wdrożenia taryf rodzinnych - 234 gminy mają je już w zakresie zaopatrzenia w wodę, 212 w zakresie kanalizacji i 54 w zakresie odpadów - w celu skorygowania "niesprawiedliwości" w zakresie naliczanych kwot oraz zmniejszenia znacznych różnic w podstawie cenowej tych podstawowych usług, w celu "wyrównania sytuacji na poziomie kraju", pomimo "wielu ograniczeń geograficznych".