Zgodnie z obowiązującymi przepisami, możliwe jest ubieganie się o obywatelstwo portugalskie po pięciu latach legalnego pobytu na terytorium Portugalii (dla osób powyżej 18 roku życia) i uzyskaniu certyfikatu języka portugalskiego na poziomie A2 (oprócz innych wymogów prawnych). Ważne jest, aby podkreślić, że małoletni nie są wykluczeni z tego procesu i mogą być włączeni do wniosku wraz ze swoim opiekunem prawnym.

Powszechnie wiadomo, że Agencja ds. Integracji, Migracji i Azylu (AIMA) boryka się z ciągłymi opóźnieniami w rozpatrywaniu wniosków. Tylko w ciągu ostatnich dwóch miesięcy przeciwko AIMA złożono 21 526 pozwów, a w październiku 2024 r. do Sądu Administracyjnego w Lizbonie wpłynęło 10 406 pozwów, co stanowi średnio 436,8 pozwów dziennie.

Biorąc pod uwagę tę sytuację, AIMA zorganizowała konferencję, na której wyjaśniła, że w celu uzyskania obywatelstwa portugalskiego uwzględniona zostanie opłata związana z analizą wniosków o zezwolenie na pobyt. W udanych przypadkach skutkuje to wydaniem zezwolenia na pobyt czasowy.

Ta nowa interpretacja AIMA uznaje okres oczekiwania na przyznanie zezwolenia na pobyt za część czasu wymaganego w procesie ubiegania się o obywatelstwo, mimo że rozporządzenie w sprawie obywatelstwa nie zostało jeszcze opublikowane i nie weszło w życie. Jednakże AIMA stosuje już tę interpretację w odniesieniu do obowiązujących przepisów, które zmieniły ustawę o obywatelstwie (ustawa nr 37/81 z 3 października, w zaktualizowanej wersji przez ustawę organiczną nr 1/2024 z 5 marca).

Takie rozumienie wygenerowało rozbieżne opinie: podczas gdy niektórzy twierdzą, że okres oczekiwania na wydanie zezwolenia na pobyt czasowy powinien być liczony dopiero po uregulowaniu ustawy o obywatelstwie, inni twierdzą, że intencją AIMA jest przyniesienie korzyści tym, którzy już wykazali wysiłki w celu uznania ich legalnego pobytu w Portugalii, podkreślając uiszczenie opłaty początkowej jako istotne kryterium.

W rezultacie obywatele, których wniosek o zezwolenie na pobyt został złożony ponad pięć lat temu, mogą skorzystać z tej najnowszej interpretacji. Zaleca się, aby przed złożeniem wniosku o obywatelstwo portugalskie uzyskali oni zaświadczenie z AIMA potwierdzające okres ich pobytu w Portugalii.

Napisane przez Andreia Morgado Duarte, Senior Associate CCA Law Firm - www.cca.law