Hoewel de regering dankzij de hoge belastinginkomsten tijdens het aanvankelijk sterke herstel na de covid19 maatregelen kon nemen om de gevolgen van de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne op te vangen, moet de steun volgens de meest recente economische studie van de OESO nu worden teruggeschroefd en worden gericht op degenen die niet voldoende worden gedekt door het algemene socialezekerheidsstelsel.

Meer in het algemeen zullen efficiëntere overheidsuitgaven nodig zijn om de uitgavendruk als gevolg van de vergrijzing op te vangen, de overheidsschuld verder te verlagen en fiscale ruimte te creëren voor de omvangrijke overheidsinvesteringen die nodig zijn om de groene en digitale transitie te stimuleren. Investeren in innovatie en vaardigheden van de beroepsbevolking zou helpen om de productiviteit te verhogen, wat essentieel zal zijn voor toekomstige groei gezien de snelle afname van de beroepsbevolking.

Na een sterk herstel met een bbp-groei van 6,7% in 2022 ziet de enquête de bbp-groei van Portugal afnemen tot 2,5% in 2023 en 1,5% in 2024 als gevolg van een zwakker consumenten- en ondernemersvertrouwen, hoge inflatie en stijgende financieringskosten.


EU-fondsen fundamenteel

Nu de krappe financiële voorwaarden en de grote onzekerheid de particuliere investeringen afremmen, zullen EU-fondsen volgens de enquête van fundamenteel belang zijn om de overheidsinvesteringen te stimuleren. Portugals nationale plan voor herstel en veerkracht (RRP) en de Portugal 2030-strategie schetsen structurele hervormingen in het openbaar bestuur, de gezondheidszorg, het onderwijs en de concurrentie om belemmeringen voor groei weg te nemen en investeringen in groene, gedigitaliseerde groei te vergemakkelijken. Voor een succesvolle uitvoering van deze plannen zijn echter doortastende beleidsmaatregelen en een effectief openbaar bestuur nodig.

De enquête beveelt Portugal aan stappen te ondernemen om zijn begrotingskader te versterken en zijn uitgavenprioriteiten systematisch opnieuw te beoordelen door middel van herzieningen en evaluaties, om te zorgen voor het beste evenwicht tussen uitgaven voor bijvoorbeeld sociale programma's en investeringen in infrastructuur, onderwijs en gezondheidszorg. Het verhogen van de productiviteit zou een andere prioriteit moeten zijn, met name door het verlagen van de toetredingsdrempels in sectoren waar de concurrentie zwak is, zoals de detailhandel en de professionele dienstverlening, door het stroomlijnen van de regelgeving.


Druk op de gezondheidszorg

Het RRP omvat investeringen om de efficiëntie en het reactievermogen van de gezondheidszorg te verbeteren. Er zijn hervormingen gepland om over te stappen van een grotendeels op ziekenhuizen gebaseerd openbaar gezondheidszorgstelsel naar een stelsel dat de eerstelijns-, gemeenschaps- en langdurige zorg beter integreert. Hoewel de prestaties van de gezondheidszorg over het algemeen goed zijn - de levensverwachting ligt nog steeds boven het OESO-gemiddelde - zou Portugal baat hebben bij een betere toegang tot en kwaliteit van de zorg. De gezondheidszorg staat onder toenemende druk van de vergrijzing en moet iets doen aan de erfenis van onderinvesteringen, personeelstekorten en lange wachtlijsten, die tijdens de pandemie zijn ontstaan.

Het onderzoek beveelt aan stappen te ondernemen om de budgettering en het personeelsbeheer efficiënter te maken. Het versterken van de eerstelijnszorg en preventiemaatregelen moet een dringende prioriteit zijn. Tot slot zou het uitbreiden van het aantal huisartsen en het stroomlijnen van de verschillende betalingsregelingen voor eerstelijnsgezondheidszorgcentra zowel de toegang als de kwaliteit verbeteren.