Ten eerste is het voor een Britse kiezer vrijwel onmogelijk om in deze netelige kwestie volledig onpartijdig over te komen. Per slot van rekening hebben we óf voor óf tegen gestemd. Misschien komen we nog het dichtst bij een positie van onpartijdigheid als we ons van stemming hadden onthouden en helemaal niet hadden gestemd in het Brexit-referendum? Eerlijk gezegd neem ik het niemand kwalijk die niet heeft gestemd, omdat er tijdens de hele campagne zo veel ophef en algemene herrie was, maar niet veel echt gezond verstand. Het was allemaal zeer beladen en er werden maar weinig Brexit-gerelateerde onderwerpen ooit op een onpartijdige manier besproken. Het was allemaal nogal onaangenaam.

Dus hoe heb ik gestemd? Nou. Ik heb voor vertrek gestemd. Heb ik er spijt van? In sommige opzichten ja, maar in andere opzichten nee. Denk ik dat het leven is verbeterd na Brexit? Niet echt, maar laten we eerlijk zijn, de wereld in het algemeen heeft daarna met veel grotere problemen te maken gehad dan het vertrek van Groot-Brittannië uit een handelsblok. Denk ik dat het na Brexit nog erger is geworden? Wel, een combinatie van de pandemie en de misdragingen van Poetin hebben er zeker toe bijgedragen dat het leven een stuk moeilijker is geworden - en niet alleen in het VK. Brexit is naar de achtergrond geschoven. Het nieuws van gisteren.

Backburner

Velen zouden Brexit aanwijzen als de hoofdoorzaak van al onze huidige ellende, maar dat is duidelijk niet zo. De politieke ogen zijn in de nasleep van Brexit zeker van de bal gehaald toen Covid toesloeg. Velen zien met lede ogen aan hoe het Britse parlement blijft ruziën over wie er 'illegaal' bier heeft gedronken en verjaardagstaart heeft gegeten tijdens de pandemische lockdown, in plaats van te zien hoe onze politici zich bezighouden met belangrijke zaken zoals het besturen van het land. Dit vind ik volslagen bizar. Ik ben ervan overtuigd dat we de verkeerde mensen in het Parlement hebben (van alle kleuren), punt uit! Als dit de kwaliteit van het debat is, dan wanhoop ik echt.

Ik breng een groot deel van mijn tijd in Portugal door en ik moet bekennen dat ik het moeilijk vind om daar veel Brexit-aanhangers te vinden. Immers, expats hebben gekozen voor een leven in een EU-lidstaat, dus deze loyaliteit aan Brussel verbaast me niet helemaal. Wat me af en toe wel verbaast, is het sterke gevoel dat sommige expats nog steeds tegen Brexit hebben, vermoedelijk omdat Brexit hen een aantal extra hindernissen (en kosten) heeft opgeleverd die er vroeger niet waren. Ik kan begrijpen dat Brexit wat moeilijkheden heeft veroorzaakt.

Goed voor Portugal

Ik denk dat Brexit in Portugal in sommige opzichten een goede zaak is geweest. Het heeft zeker een aantal expats ertoe aangezet formeel een verblijfsvergunning aan te vragen in plaats van geconfronteerd te worden met de gevreesde 90 dagen regel. Vóór Brexit herinner ik me dat veel bonafide 'bewoners' het een beetje oneerlijk vonden als ze zich eenmaal hadden vastgelegd op een gesetteld leven in Portugal, terwijl anderen gewoon heen en weer fladderden (het systeem bespeelden) en vermeden om 'de sprong te wagen' en de verschillende verplichtingen te aanvaarden die gepaard gaan met een verhuizing naar een ander land. Ik denk dus dat Brexit dit probleem zal oplossen, bijna volgens de wetten van de onbedoelde gevolgen?

Ik ben een overtuigd aanhanger van het oude adagium "If it ain't broke - don't fix it" (Als het niet kapot is, repareer het dan niet) en ik geef toe dat het VK, voor zover ik kon zien, stevig was ingebed in een langetermijnregeling als onderdeel van de EEG/EU. De zaken gingen best goed en over het geheel genomen leek het Verenigd Koninkrijk betrekkelijk in vrede met zichzelf. Er bestond niet zoiets als een "Remainer" of een "Leaver" en niemand van ons vond het nodig om elkaar met venijn te bestoken over zaken die de overgrote meerderheid van de bevolking niet echt bezighielden.

Cameron's Tories

Maar (en het is een grote maar) Cameron's Tories wonnen de algemene verkiezingen van 2015 zonder voorbehoud. Het was een vrij overtuigende overwinning op de Labourpartij van Ed Milliband. Tijdens de campagne had David Cameron beloofd dat hij het land de kans zou geven om voor eens en voor altijd te kiezen of we deel wilden blijven uitmaken van de EU of dat we liever wilden vertrekken. Milliband zou dat referendum niet hebben toegestaan, dus een overtuigende overwinning van de Tory's werd gezien als een mandaat om eindelijk een Brexit-referendum te houden. Het Parlement stemde vervolgens dienovereenkomstig en het referendum werd dus toegestaan.

Omstreden was dat de zegevierende Tories 9 miljoen pond belastinggeld besteedden aan het versturen van een folder naar elk huishouden in het Verenigd Koninkrijk, waarin vurig werd aanbevolen dat we zouden stemmen om in een nieuwe, aangepaste relatie met de EU te blijven (aanpassingen die niet werden doorgevoerd omdat ze door de EU werden afgewezen). In de brief werd ook duidelijk gesteld dat wat de meerderheid ook zou kiezen tijdens de stemming over het referendum (ongeacht de marges), het eindresultaat zou worden gerespecteerd. We zouden of in de EU blijven of er niet bij horen. Er was geen tussenweg mogelijk. Blijven versus vertrekken. Dat was het.

Een eenvoudige keuze

Dus. Ongeacht hoeveel politieke spelletjes er zouden worden gedaan, of hoeveel leugens er zouden worden verteld door welke partij dan ook (standaard bij de meeste verkiezingen) - het zou een eenvoudige binaire keuze worden. Een keuze die we allemaal vrij zouden kunnen maken. Ja, de problemen waren complex, maar de keuze van hoe het Verenigd Koninkrijk zou worden geregeerd was dat niet. We zouden ofwel kiezen voor 'meer Europa', ofwel onze eigen autoriteiten vertrouwen om ALLE bestuursverantwoordelijkheden op zich te nemen - op grote schaal.

Geen van hun taken zou vervolgens worden gedelegeerd of uitbesteed als voor Brexit werd gekozen.

Velen waren ook niet helemaal verbaasd dat zoveel parlementsleden zo duidelijk pro Brussel waren. Het leek erop dat een groot deel van hun werklast al lang daarheen was verscheept. Sommigen zagen ook een groeiende groep gepensioneerde (of minder bekwame) politici benoemd worden in hoge EU-functies, compleet met royale salarissen en nog royalere pensioenregelingen. Geen wonder dat meer dan 80% van de "elites" van Westminster zo'n grote voorkeur had voor een trouw aan Brussel. Geen wonder dat er zo'n voelbare weerstand tegen Brexit was, niet in het minst van Speaker Bercow met de volstrekt onpartijdige en onbehouwen Lib Dem 'b*!!cks to Brexit' autosticker van zijn vrouw!

"Als het niet kapot is, repareer het dan niet"

Maar als puntje bij paaltje komt, verlang ik toch terug naar de tijd van vóór Brexit, vóór de pandemie en vóór de oorlog in Oekraïne. Wie zou dat niet? Ik ben nog steeds in het "als het niet kapot is, repareer het dan niet" kamp. Maar dat gezegd hebbende, we kregen een keuze en die keuze is gemaakt. Het zou fijn zijn om degenen aan de andere kant niet meer te horen roepen dat ze liegen, onwetend zijn of geïndoctrineerd zijn om anders te stemmen of zelfs maar anders te denken dan hun eigen standpunten. Ik wist waar ik voor stemde, dus waarom zou ik of iemand anders er ook maar een seconde van uitgaan dat ieder ander niet even gekwalificeerd is om tot zijn eigen persoonlijke conclusies te komen. We moeten nu toch wel al dat bittere en kwetsende gedoe achter ons kunnen laten?

Author

Douglas Hughes is a UK-based writer producing general interest articles ranging from travel pieces to classic motoring. 

Douglas Hughes