Op het eerste gezicht klinkt people pleasing misschien niet als een negatieve eigenschap. Is het niet gewoon een beetje te aardig zijn en tegen iedereen ja zeggen?

Maar therapeuten waarschuwen dat people pleasers hun emotionele en mentale gezondheid kunnen schaden - en het kan zo onbewust en automatisch zijn, dat je je misschien niet eens realiseert dat je een van hen bent.

"People pleasers zijn vriendelijke en gulle mensen, dus aan de oppervlakte lijkt het geen problematische gedragstrek. Het kan overkomen als liefhebbend en gul van hart," zegt BACP-therapeut Dee Johnson (British Association for Counselling and Psychotherapy).

Maar het iedereen altijd naar de zin maken gaat ten koste van jezelf.


Wat zijn de tekenen dat je een people pleaser bent?

Er zijn verschillende soorten people pleasers. De meest bekende is 'de ja-persoon', terwijl anderen meer een 'zorgdrager' kunnen zijn - bezig zijn met de behoeften van anderen en willen helpen - en iemand die meer een 'kameleon' is, die zijn eigen gevoelens negeert om bij anderen te passen.

Naast het veelvoorkomende teken dat ze voortdurend ja zeggen tegen de ideeën, plannen en wensen van anderen, zegt Johnson dat veel 'people pleasers' "nooit echt hun eigen behoeften of ideeën naar voren brengen" - of dat nu op het werk, thuis, met vrienden of in relaties is.

"Ze zijn van nature niet assertief, doen zich voor als meegaand en altijd 'blij om te doen wat andere mensen willen', en lijken vaak heel gemakkelijk in de omgang. Maar wat er echt gebeurt, is dat ze alle anderen voorrang geven boven zichzelf (als ze dat al doen) en zichzelf daardoor volledig ondermijnen", zegt Johnson.

Let ook op of je vaker 'sorry' zegt dan 'nee'. "Sorry' is een gemakkelijk woord voor 'people pleasers', terwijl 'nee' zelden in hun vocabulaire voorkomt. Je kunt zelfs het gedrag van anderen goedpraten als dat niet nodig is.

Chronisch besluiteloos zijn kan ook een teken zijn dat je niet gewend bent om naar je eigen wensen en behoeften te luisteren, omdat je zo gefocust bent op andere mensen.


Waar komt het vandaan?

Het is waarschijnlijk een onbewuste schematische reactie, die je hebt geleerd als een copingmechanisme uit een eerdere ervaring (vaak, maar niet altijd, in de kindertijd).

Johnson zegt: "Opgroeien in een huishouden of in relaties waar gehoorzamen, meegaand zijn en de vrede bewaren het leven makkelijker maken", kan ertoe leiden dat iemand deze patronen voortzet op volwassen leeftijd of in andere relaties. "Als we een veiligheids- of beschermingsgedrag aanleren, hebben we de neiging om dat te blijven herhalen."

Het hebben van een overheersende ouder, wiens behoeften en mening belangrijker lijken dan die van het kind, kan er ook toe leiden dat iemand het later in zijn leven moeilijk krijgt.

In extremere gevallen hebben sommigen alleen maar liefde of erkenning gekregen door te voldoen aan de behoeften en wensen van anderen - "dus leren ze zich hierdoor gevalideerd te voelen en hebben ze het gevoel dat ze gewoon moeten blijven geven", voegt Johnson toe.


Wat is de schade op lange termijn?

"People pleasers delen zelden hun problemen, zorgen en bezorgdheden - natuurlijk niet, want als people pleaser gaat het nooit over jou, je wilt niemand van streek maken of naar beneden halen en je bent bang voor afwijzing en ongeldigheid," merkt Johnson op.

"Zoals we maar al te goed weten, leidt de onderdrukking van onze emoties tot emotionele en fysieke problemen, [waaronder] langdurige angst, depressie en disproportionele op angst gebaseerde reacties."

Anderen plezieren vóór jezelf zal "de interne overtuiging dat je niet waardig of niet lief bent" blijven verankeren, legt ze uit.

Als je nooit grenzen stelt aan andere mensen, kan dat ertoe leiden dat je je geïsoleerd en onbegrepen voelt. "Je geeft mensen toestemming om je te vertrappen, maar van binnen ben je gekwetst en voel je je afgewezen, haatdragend en niet gehoord. Maar omdat niemand weet wie je echt bent en wat je echt nodig hebt, hebben mensen geen idee dat ze je van streek maken.


Hoe te stoppen met people pleasing

Het kan moeilijk zijn om people pleasing bij jezelf te herkennen - en het kan zelfs moeilijk zijn om toe te geven dat het een patroon is, als het vanuit een pijnlijke plek komt.

"Het is belangrijk om te onthouden dat het niet jouw schuld is, want people pleasers nemen heel gemakkelijk zelfverwijten en schaamte op zich," zegt Johnson. "Als je pleasende gedrag voortkomt uit een pijnlijke plek, probeer dan te erkennen dat het een copingstrategie was en soms hebben we geen keuze, dus wees trots en dankbaar voor jezelf dat je een manier hebt gevonden om te overleven en geef jezelf toestemming om het los te laten, omdat het je niet langer goed van pas komt."

Ten eerste, werk aan je zelfpraat (wat makkelijker gezegd dan gedaan kan zijn) en elke keer als je merkt dat je zelfpraat negatief is, probeer het dan om te gooien.

"Stop met het vragen van toestemming voor dingen waar je geen toestemming voor hoeft te vragen," stelt Johnson voor - realiseer je dat je zelf kunt beslissen en niet altijd de mening of goedkeuring van anderen nodig hebt. Tegelijkertijd, als je hulp nodig hebt, vraag er dan om. "Dit kan een schok zijn voor de mensen om je heen," merkt Johnson op - omdat het een verandering zal zijn in de patronen die anderen gewend zijn en misschien zijn gaan verwachten.

Stel grenzen. "Begin nee te zeggen tegen dingen die ongemakkelijk voelen of die je stress of ongemak bezorgen," voegt ze eraan toe. "Het mooie van iemand die negatief reageert op jouw grens is dat het de noodzaak ervan bewijst - dus geef niet toe alleen omdat ze het niet leuk vonden."

Oefen om assertiever te zijn - wat in het begin eng kan voelen. "Dit betekent niet dat je agressief en krachtig moet zijn," zegt Johnson. "Een perfect voorbeeld is dat je zegt waar je graag zou willen gaan eten, in tegenstelling tot de gebruikelijke people pleaser reactie - dat je blij bent om te gaan waar ze maar willen."