De reactie van de Israëlische massamedia en de meeste Israëlische politici was om de zaak te behandelen als simpel antisemitisme, maar het feit dat de regering internationale topadvocaten heeft ingehuurd om zichzelf te verdedigen voor de rechtbank onthult een andere realiteit.

De beschuldigingen van antisemitisme zijn belachelijk. De andere recente uitspraken van het hof waren tegen Birma (voor poging tot genocide tegen de Rohingya), tegen Rusland (voor het ten onrechte beweren dat een vermeende genocide door Oekraïne de Russische invasie in 2022 rechtvaardigde) en tegen het militaire regime van Soedan (voor het afslachten van etnisch Afrikaanse stammen.) Geen Joden daar.

Bovendien loopt Israël geen reëel risico om gestraft te worden. Zelfs als het ICJ vindt dat Zuid-Afrika een goede zaak heeft, zal elke actie die het hof onderneemt onuitvoerbaar zijn als de Verenigde Staten hun veto in de Veiligheidsraad gebruiken.

Maar door zijn advocaten naar Den Haag te sturen om de aanklacht aan te vechten, heeft Israël in feite de rechtsbevoegdheid van het hof erkend. Er staat hier echt iets op het spel, al is het maar de reputatie van Israël. De cynici denken dat zulke dingen er niet toe doen. De experts weten wel beter.

De mensen die de zaak voor het ICJ hebben gebracht zijn ook experts, en het zijn waarschijnlijk niet alleen Zuid-Afrikanen. Er zijn vrijwel zeker stille besprekingen geweest tussen vooraanstaande leden van de BRICS (de organisatie die de ambitie heeft om de internationale stem van de ontwikkelingslanden te worden) voordat de taak aan Zuid-Afrika werd gegeven.

Het is een goede keuze, want Zuid-Afrika heeft a) heel veel goede advocaten; b) een rechtssysteem dat zelfs in de ergste dagen van de apartheid grotendeels ongerept bleef; en c) een bevolking die in één oogopslag een ander apartheid-achtig politiek systeem (zoals dat in 'Groot-Israël') kan herkennen.

Toch is het bewijzen van genocide zo moeilijk dat er maar weinig veroordelingen zijn. Het is meestal vrij eenvoudig om aan te tonen dat mensen in grote aantallen worden gedood, en zelfs dat het op een nalatige manier gebeurt, maar voor genocide is opzet nodig.

"Het is niet voldoende om aan te tonen dat je mensen massaal hebt gedood," legt Nick Kaufman uit, een in Groot-Brittannië geboren Israëlische advocaat met veel ervaring in het pleiten voor internationale tribunalen. "Je moet aantonen dat het de bedoeling van de regering was om mensen massaal te doden met de bedoeling om hun etnische groep geheel of gedeeltelijk uit te roeien."

'Intentie' is moeilijk te bewijzen omdat het onmogelijk is om de gedachten van andere mensen te lezen. Heel weinig mensen zullen zeggen dat ze een genocide plannen, zelfs als dat hun bedoeling is. Het moet meestal worden afgeleid uit de verklaringen en acties van de machthebbers.

Toegegeven, Israël is een beetje een uitzondering in dit opzicht, in de zin dat de extreem-rechtse religieuze en nationalistische politici van wie de coalitie van premier Binyamin Netanyahu afhankelijk is om te overleven, de meest verbazingwekkende dingen zeggen.

De Zuid-Afrikaanse advocaten zouden zelfs de uitspraak van de Israëlische president Isaac Herzog over de inwoners van de Gazastrook kunnen citeren: "Het is een hele natie daar die verantwoordelijk is. Deze retoriek over burgers die niet op de hoogte zijn, er niet bij betrokken zijn, is absoluut niet waar."

De advocaten verwezen naar Netanyahu die de Palestijnen vergeleek met de Bijbelse vijand van de Israëlieten, de Amalekieten, van wie God het uitverkoren volk de opdracht gaf om ze tot de laatste man, vrouw en kind te vernietigen, en naar de verklaring van minister van Defensie Yoav Gallant over het "vechten tegen menselijke dieren".

Maar zelfs dat bewijst nog geen opzettelijke genocide: praatjes zijn goedkoop en de rechtbank heeft harde bewijzen nodig. In feite verwacht geen van beide partijen een uitspraak over genocide - of maakt zich daar veel zorgen over, gezien het feit dat prestaties uit het verleden suggereren dat een definitieve uitspraak nog drie of vier jaar op zich laat wachten. (De molens van het recht malen langzaam, etc....)

Waar beide partijen erg in geïnteresseerd zijn, zijn de tussentijdse maatregelen die het hof over een paar weken aanbeveelt om de schade te beperken terwijl het toewerkt naar een definitieve uitspraak. In de Russische zaak beval het hof Moskou bijvoorbeeld om de oorlog in Oekraïne te staken, in ieder geval totdat de zaak was afgehandeld.

Rusland gehoorzaamde daar natuurlijk niet aan en omdat het een veto heeft in de Veiligheidsraad, heeft het geen juridische gevolgen ondervonden. Hetzelfde geldt voor Israël, als het nog steeds beschermd wordt door het Amerikaanse veto - maar wat als de rechtbank zegt dat Israël moet stoppen met vechten, of in ieder geval de burgers veel beter moet beschermen?

Als president Biden op zoek is naar een excuus om de Israëli's te laten stoppen (en dat doet hij waarschijnlijk), zou dit het voorwendsel kunnen zijn dat hij nodig heeft.

Author

Gwynne Dyer is an independent journalist whose articles are published in 45 countries.

Gwynne Dyer