De nieuwe Britse regering trad ongeveer een maand geleden aan met een aanzienlijke meerderheid, ondanks het feit dat ze slechts 34% van de stemmen kreeg, een situatie die mogelijk was door het kiesstelsel van het land. Slechts 9% van de kiezers was goed op de hoogte van de standpunten van de huidige premier. Een onbegrepen leider die het enige alternatief werd voor een regering die al 14 jaar aan de macht was en tekenen van slijtage en ineffectiviteit vertoonde ten opzichte van de ernstige problemen waarmee het land werd geconfronteerd.

Onder deze problemen springt de immigratiekwestie eruit, die voor grote spanningen heeft gezorgd. Boten vol illegale migranten steken wekelijks het Kanaal over, wat leidt tot menselijke tragedies, hoge kosten voor de Britse belastingbetaler en meer sociaal ongemak te midden van een economische en culturele crisis.

Tijdens de verkiezingscampagne werd de immigratiekwestie door bijna alle partijen aangekaart, maar structurele oplossingen werden vermeden. Er is een wijdverspreide angst om deze kwesties open en eerlijk te bespreken uit angst om een etiket opgeplakt te krijgen en impopulair te worden. Als we serieuze problemen niet meer bespreken, groeien ze tot ze catastrofaal worden.

Alle zaken moeten open, serieus en respectvol besproken worden. Politici hebben de plicht om naar de zorgen van het volk te luisteren, omdat openbare dienstverlening de basis van hun bestaan is. Wanneer burgers hun ongenoegen beginnen te uiten, of dat nu op een correcte manier gebeurt of op een verstorende manier, en de reactie van de overheid is om de vrijheid van meningsuiting te onderdrukken met censuur, gevangenisstraffen en bedreigingen, dan is er iets grondig mis. In plaats van orde te scheppen door angst, zouden leiders oplossingen moeten zoeken die tegemoet komen aan de behoeften van de bevolking die hen heeft gekozen.

In het Verenigd Koninkrijk, het land van grote voorvechters van vrijheid, worden mensen van alle leeftijden gecriminaliseerd voor wat ze schrijven op sociale media, onder de beschuldiging van "aanzetten tot haat". De beschuldiging van "haatzaaien" wordt zo willekeurig gebruikt dat elke kritiek of protest in deze categorie kan worden ondergebracht, waardoor het wordt wat de regering wil dat het is.

Deze situatie doet ons gevaarlijk veel denken aan de totalitaire wegen waarvoor Orwell ons leek te waarschuwen in zijn "1984".

Portugal mag deze waarschuwing niet negeren. Vrijheid van meningsuiting is een van de fundamentele pijlers van een gezonde democratie en de beperking ervan is altijd een symptoom van autoritarisme.

Moge het historische geheugen van de Portugezen standhouden wanneer internationale voorbeelden niet voldoende lijken om ons eraan te herinneren dat vrijheid van meningsuiting niet gegarandeerd is en dat de beperking ervan altijd een negatief symptoom is in een democratie: Tijdens de Estado Novo was het op grond van wetsdecreet nr. 12 008 van 1926 verboden om informatie te verkopen of te verspreiden die geruchten bevatte of informatie die de openbare geest kon verstoren of de staat kon schaden. Het lijkt erop dat Salazar alleen faalde op het gebied van semantiek; als hij dit alles uiteindelijk had samengevat onder de deugdzame naam "haatzaaien", zou hij de geschiedenis zijn ingegaan als een aanvaardbare vorm van censuur. Vandaag de dag heeft de Europese Unie, onder de paraplu van haar Digital Services Act (DSA), belangrijke stappen ondernomen om de vrijheid van meningsuiting te beperken, zo subtiel en weinig bekend bij het publiek dat we ons pas bewust worden van het bestaan ervan wanneer we worden uitgenodigd om na te denken over wat we posten op de sociale netwerken van META, of wanneer TIK TOK een video uit de lucht haalt wegens vermeende valse informatie.

De waarschuwing voor Portugal komt voort uit de observatie dat, als lid van de EU, onderworpen aan de DSA, die al een sterke regulerende kracht vertegenwoordigt, de roep om regulering van sociale media desondanks steeds frequenter wordt: De woorden van de voormalige voorzitter van de Assemblee van de Republiek, Santos Silva, dat "sociale netwerken de instellingen verzwakken" zouden moeten klinken als een waarschuwing. Als de vrijheid van meningsuiting grenzen heeft, dan is het geen echte vrijheid. Geen enkele regering heeft het recht om zich te bemoeien met individuele gedachten, maar ze kan ze zeker het zwijgen opleggen door middel van wetgeving, zoals de Britse regering doet.

Als het volk zwijgt, verliest het het vermogen om zich te verenigen en te protesteren en wordt het onderdanig aan overheidsmaatregelen, hoe draconisch die ook mogen zijn.

De regulering van sociale media is onaanvaardbaar in democratische samenlevingen. Deze platforms zijn privé-eigendommen met hun eigen regels en elk slachtoffer van cybercriminaliteit heeft juridische middelen tot zijn beschikking om gerechtigheid te zoeken. Wat niet aanvaardbaar is, is de bestraffing van het uiten van meningen.

Portugal mag de fouten van het Verenigd Koninkrijk niet herhalen. Het is essentieel dat we onze politici goed kennen en weten waar ze voor staan, en dat onze machthebbers en de samenleving de vrijheid van meningsuiting krachtig verdedigen. We moeten elke poging tot verkapte censuur afwijzen, hoe goedbedoeld die ook lijkt. Het is tijd om transparantie te eisen, open debatten te bevorderen, vooral de moeilijkste, en ervoor te zorgen dat alle stemmen worden gehoord zonder angst voor represailles.

De geschiedenis heeft ons geleerd dat censuur, ongeacht de naam die we eraan geven, nooit stabiliteit brengt; het snoert alleen meningsverschillen de mond en stelt problemen uit die uiteindelijk in verhevigde vorm weer de kop zullen opsteken.

Cláudia Nunes - Voorzitter van LOLA Portugal

Collega Young Voices Europe

Author

Cláudia Nunes - Presidente of LOLA Portugal | Fellow Young Voices Europe."

Cláudia Nunes