Jaren geleden had ik een T-shirt waarop dit beroemde citaat van Napoleon Bonaparte in het Frans gedrukt stond. Elke keer als ik het aantrok, voelde ik een gevoel van kameraadschap met de legendarische leider, die een levenslange vriendschap had met de oprichter van wijnmakerij Claude Moët, begonnen in 1782 toen ze elkaar ontmoetten op de militaire school.

In de zomer van 2023 verkochten mijn man en ik ons huis in Zweden en reden we terug naar Portugal, waar we jarenlang hadden gewoond. Toen we door het Belgische platteland reden, ontdekten we dat de banden van onze auto aan vervanging toe waren. We vonden een garage, bestelden ze en wachtten een paar dagen op hun komst. Dat gaf ons de kans om op verkenning te gaan, wat ons naar de Hougoumont boerderij leidde waar Napoleon de nacht doorbracht voor de Slag bij Waterloo, die op 18 juni 1815 werd uitgevochten. We weten allemaal hoe dat afliep. (Als je een geschiedenisfanaat bent, of zelfs als je dat niet bent, kun je genieten van een verblijf op Hougoumont Farm, op twintig minuten van Brussel).


Maar hoe zit het met de Slag bij Buçaco?

Onlangs brachten we een nacht door in Luso, dicht bij de plek van dat belangrijke conflict in de Schiereilandoorlog. Het normaal zo rustige stadje, beroemd om zijn zuivere water, was in de wolken in afwachting van een heropvoering van de beroemde veldslag die die avond plaatsvond. De strijd werd op 27 september 1810 gevoerd door een gemengd leger van Britse en Portugese troepen tegen de binnenvallende Fransen.

Een korte achtergrond: Maanden eerder, in april, had keizer Napoleon Bonaparte de Franse maarschalk André Masséna het bevel gegeven om de Britten uit Portugal te verdrijven. In september kwamen de Britten onder burggraaf Wellington en hun Portugese bondgenoten onder burggraaf Luís do Rego de Franse troepen tegen op de bergketen Serra do Buçaco, onder direct bevel van maarschalk Michel Ney en generaal-majoor Jean Reynier.

In de uren voor het naspelen hadden we het genoegen om een aantal acteurs te ontmoeten toen ze ontspannen zaten aan een terrastafel bij Rosa Biscoito. Rafael (uiterst rechts op de foto), een voormalige gids van het koetsmuseum in Lissabon, stond te popelen om de details van de veldslag te bespreken. Hij lichtte ons op zo'n manier in dat toen het naspelen begon, we goed toegerust waren om het te begrijpen.


De activiteiten begonnen rond 21.00 uur met een muziekkorps, doedelzakken en al. De hoofdstraat tegenover een smalle strook park was bezaaid met toeschouwers. Op de tribune werden de vereiste toespraken gehouden door prominente leden van de gemeenschap, vergezeld van een beleefd applaus na elke presentatie. Toen werd aangekondigd dat de Slag om Buçaco zou worden nagespeeld, barstte de menigte in alle hevigheid los.

Terwijl een in militair uniform geklede man op het podium stond en de details van de slag vertelde, marcheerden "officieren" naar binnen en riepen bevelen naar hun troepen. Golf na golf van authentiek uitziende soldaten kwamen voor ons staan, pauzeerden, vuurden op commando, herlaadden en vuurden opnieuw. Kanonnen werden op hun plaats gerold en explosies deden de grond schudden. Soms was er een handgemeen, met strijdende partijen in een gevecht van man tegen man. Het was fascinerend om deze bijzondere vorm van oorlogsvoering van dichtbij te zien.

De vuurzee duurde ongeveer een uur en de waas van mistige witte rook in de lucht werd krachtig, dus we kozen ervoor om eerder te vertrekken en hen het uit te laten vechten.


"Denk eraan mannen, jullie zijn Portugezen!"

Veilig in onze kamer in een hotel net van de hoofdweg hoorden we het geweervuur nog een tijdje doorgaan. Eindelijk was het stil. En we wisten - omdat Rafael het ons had verteld - wie er had gewonnen. De Fransen waren verslagen. Er wordt gezegd dat toen Wellington een Portugese generaal zijn troepen voor de strijd hoorde toespreken en zei: "Denk eraan mannen, jullie zijn Portugezen!", hij diep onder de indruk was van de hartstochtelijke moed die deze mannen in de strijd toonden en waarmee ze hun nationale trots op hun erfgoed en cultuur lieten zien.


De volgende dag maakten we een rondrit door Luso. We bezochten het Grand Hotel en maakten een praatje met het personeel van de receptie, dat ons vriendelijk toestond rond te lopen op de hoofdverdieping en ons vertelde dat we de prachtige muurschildering in de eetzaal niet mochten missen.

De vertegenwoordiger van Termas Luso, de thermale en medische spa van het hotel, was net zo behulpzaam en overhandigde ons een map met een overzicht van hun behandelingen en diensten. We hadden noch de tijd noch het budget om gebruik te maken van het aanbod, maar we vonden er wel een paar bijzonder intrigerend. Het is niet ongewoon om op zo'n locatie een sportmassage of detoxpakking of hydrotherapie te vinden. Maar Vinoterapia Corporal e Facial? De lichaams- en gezichtsbehandeling die zich laat vertalen naar "Wijnemoties" kun je twee uur lang ondergaan voor €188.

"Wijn" brengt me terug naar mijn openingsopmerking over champagne. Hoewel het bekend is dat Napoleon er regelmatig mee reisde, had hij geen champagne bij zich in Waterloo. (Er wordt ook gezegd dat door Bonaparte, Wellington er een behoorlijke affiniteit voor ontwikkelde). Zou dat de verklaring kunnen zijn voor het Franse falen en het Britse succes? Peut-être.

Author

Native New Yorker Tricia Pimental left the US in 2012, later becoming International Living’s first Portugal Correspondent. The award-winning author and her husband, now Portuguese citizens, currently live in Coimbra.

Tricia Pimental