Ostrzeżenia zostały wystosowane przez organizację, która zrzesza ponad 400 naukowców z pięciu jednostek badawczych na uniwersytetach w Lizbonie i Coimbrze i której wspólnym tematem jest zrównoważone użytkowanie gruntów.

Zrównoważone wykorzystanie zasobów naturalnych jest podstawowym warunkiem uniknięcia katastrof ekologicznych i gospodarczych, twierdzi TERRA.

W swoim oświadczeniu Laboratorium przypomina, że niedawno obchodzono Światowy Dzień Gleby (5 grudnia), podkreślając jej znaczenie dla ekosystemów i życia na naszej planecie, ale także przypomina niedawną decyzję rządu o uelastycznieniu prawa gruntowego, pozwalając gminom na uwolnienie gruntów, w szczególności gruntów rustykalnych, pod budowę mieszkań komunalnych lub po "umiarkowanych cenach".

Zdaniem Heleny Freitas, profesor bioróżnorodności i ekologii na Uniwersytecie w Coimbrze oraz koordynatorki Centrum Ekologii Funkcjonalnej (CFE), jest to błędna decyzja.

Specjalista z Laboratorium TERRA twierdzi, że decyzja rządu, zatwierdzona przez Radę Ministrów 28 listopada, "jest bardzo niepokojąca".

"Budowa na terenach wiejskich może prowadzić do utraty cennych obszarów rolniczych, leśnych lub ekosystemów, zagrażając różnorodności biologicznej i usługom ekosystemowym".

Dodaje, że nieuporządkowana urbanizacja bez odpowiedniego planowania "może prowadzić do niekontrolowanej ekspansji miast, prowadząc do powstania niepewnej infrastruktury i zwiększonej zależności od transportu samochodowego", a także do możliwego zajęcia gruntów rolnych pod budowę, zmniejszając lokalne możliwości produkcji żywności.

Ekspert zastanawia się, jakie kryteria zostaną wykorzystane do określenia, które rustykalne tereny mogą zostać zurbanizowane, i pyta, w jaki sposób zagwarantować, że zajęcie tych terenów nie zagrozi równowadze ekologicznej.

Helena Freitas sugeruje zachęcanie do odzyskiwania i rekultywacji opuszczonych, pustych lub niedostatecznie wykorzystywanych budynków na obszarach miejskich.

"Dlaczego nie rewitalizować obszarów miejskich, poprawiając lokalną jakość życia; uprzywilejowując niewykorzystane grunty miejskie, zmniejszając w ten sposób potrzebę ekspansji miejskiej?", pyta, dodając, że istnieją europejskie miasta, takie jak Amsterdam czy Kopenhaga, które priorytetowo traktują zagęszczenie obszarów miejskich, wykorzystując niewykorzystane grunty.

"Już wcześniej wydawało mi się, a teraz wydaje się jeszcze pilniejsze, aby zdefiniować mapy przydatności gleby, które identyfikują obszary krytyczne dla ochrony, rolnictwa i różnorodności biologicznej, nadając priorytet ich ochronie", mówi ekspertka, cytowana na swojej stronie w sieci społecznościowej.