Afgezien van onze plaatselijke koffietent betaal ik overal met een kaart. Interessant genoeg lijkt Zweden de voorhoede te zijn in de overgang naar een cashloze maatschappij. The Guardian berichtte in 2016: "Volgens de centrale bank van Zweden, de Riksbank, maakten contante transacties in 2015 nauwelijks 2% uit van de waarde van alle betalingen in Zweden - een cijfer dat volgens de Riksbank zal dalen tot 0,5% in 2020. In internationale winkels wordt contant geld nu gebruikt voor amper 20% van de transacties, de helft minder dan vijf jaar geleden.


Zweden leidt de weg naar een cashloze samenleving

Zweden is nu bijna cashloos, net als Noorwegen. Onderzoekers voorspelden eerder maart 2023 als de datum waarop het accepteren van contant geld niet langer winstgevend zou zijn voor winkeliers in het land. Zweedse lezers zullen weten of dat is gebeurd.

Portugal heeft enkele jaren geleden betalingen in contanten van meer dan 3000 euro verboden en de belastingdienst accepteert niet meer dan 500 euro in contanten. Je kunt je afvragen of dit in ons voordeel is, of in het voordeel van de belastingdienst die graag alle betalingen bijhoudt, of in het voordeel van de bank. Ik twijfel er niet aan dat het in het voordeel van de bank is, hoewel de fiscus het goedkeurt.


Winkeliers in sommige landen weigeren nu contant geld

Mint Directors Conference (MDC) deed onderzoek onder 6.000 mensen in Europa en Australië en dat bevestigde dat veel winkeliers contante betalingen weigeren, wat enorme problemen oplevert voor sociale groepen die niet in aanmerking komen voor kaarten, die geen bankrekening hebben of zich niet kunnen veroorloven of niet weten hoe ze cashless moeten gaan werken. Kijk om je heen in een plaatselijk café en je zult mensen 'van een bepaalde leeftijd' zien die naar alle waarschijnlijkheid alleen contant betalen, zoals ze dat hun hele leven al doen.

Voordat je zegt: ze moeten er maar aan wennen, accepteer dat het gewoon niet zo makkelijk is. Probeer maar eens zeven dagen geen contant geld te gebruiken. Laat een reactie achter om te vertellen hoe je de ervaring vond. Was het echt mogelijk om overal zonder contant geld te betalen? Dat is geen goed nieuws voor degenen die altijd contant betalen.


Is het een goede deal voor de winkelier?

De website Cash Essentials zegt hierover: "Uit ons onderzoek blijkt dat kleine bedrijven vinden dat ze in het nadeel zijn door de overgang naar cashloze betalingen. In Australië beschouwden kleine bedrijven zichzelf als de verliezers in een potentiële cashloze maatschappij die 'meer controle zou geven aan instellingen en banken', met een sterke mening dat nieuwe technologieën erg duur waren voor bedrijven met betrekking tot de handelarentarieven".

Erger nog, je moet je ervan bewust zijn dat al je transacties worden gevolgd en geanalyseerd. Wat je uitgeeft, waaraan je het uitgeeft, waar je het uitgeeft. Zelfs op welk moment van de dag je winkelt. En raad eens, al deze gegevens worden blijkbaar verkocht aan dataminingorganisaties die ze beschikbaar stellen aan geïnteresseerde bedrijven. Je identiteit wordt niet onthuld, evenmin als je bankrekening, maar je bestedingsgewoonten zijn van groot belang voor met name detailhandelsbedrijven. Er is een eenvoudige regel: als het elektronisch is, is het traceerbaar.

Geld maakt al minstens 5000 jaar in de een of andere vorm deel uit van de menselijke geschiedenis. 1966 lijkt het jaar te zijn waarin kaartbetalingen van start gingen, maar ze kwamen traag op gang. De introductie van contactloos betalen begon in 2008. In minder dan twintig jaar hebben we 5.000 jaar contant betalen veranderd. De laatste vijf jaar is er een snelle explosie geweest van contactloos betalen in zelfs kleine winkels en winkels zoals de coffeeshop.


Banken schaffen persoonlijke service af

De meeste van deze veranderingen zijn in het voordeel van de banken. Ze willen alles automatiseren en bouwen de persoonlijke service zo snel mogelijk af. Een collega vertelde me dat ze naar een filiaal van Santander ging om geld te storten. De multi-bank machine was kapot, dus ging ze naar een van de vijf assistenten. Sorry, we accepteren geen stortingen meer aan de balie, u moet de machine gebruiken. Maar de machine is kapot. U moet later terugkomen, kreeg ze te horen. Veel klanten moesten storten, wat resulteerde in veel zeer ontevreden klanten. Het personeel had zelfs instructies gekregen van het management om geen stortingen te accepteren, ongeacht de omstandigheden.

Als je een Vale Corriero (een postcheque) hebt, accepteert de multibankmachine deze niet. Het personeel van veel banken accepteert het ook niet. Je krijgt te horen dat je naar het postkantoor moet gaan om de cheque te verzilveren en het geld vervolgens in de automaat moet deponeren. Kan het nog erger, waarschijnlijk wel.

De banken willen het personeel inkrimpen, filialen sluiten of de openingstijden ervan beperken en je dwingen om alles online te doen of bij de multi-bank machine. Natuurlijk zullen ze je maandelijks 'servicekosten' in rekening brengen (welke service?) om 'voor' je geld te zorgen. Als je wilt dat je geld wat rente oplevert, veel succes. Als je 1% kunt krijgen, doe je het goed. Als je geld wilt lenen, je creditcard wilt gebruiken of een hypotheek wilt nemen, kan de rente oplopen tot 30%.

Cheques zijn zo goed als verdwenen uit het dagelijks gebruik. Wanneer heb je voor het laatst met een cheque betaald? Cheques moesten met de hand verwerkt worden, dus dat was nog een afdeling die gesloten kon worden.

De Encyclopaedia Britannica classificeert bankieren als een 'dienstenindustrie'. Wie houden ze voor de gek? Tenzij je een groot bedrijf of een vermogend individu bent, is er geen persoonlijke service voor je.

De oude uitdrukking is 'lachen tot aan de bank'. Ik betwijfel ten zeerste of iemand vanochtend lachend naar de bank gaat. Allesbehalve!

Author

Resident in Portugal for 50 years, publishing and writing about Portugal since 1977. Privileged to have seen, firsthand, Portugal progress from a dictatorship (1974) into a stable democracy. 

Paul Luckman